استفاده از لمینتهای دندانی یکی از بهترین روش‌ها برای درمان دندانها و داشتن دندان‌هایی زیبا است. لمینتها به بهبود رنگ، حالت و مرتب بودن دندانها کمک می‌کنند و میتوان گفت نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. اگر قصد دارید دندان خود را لمینت کنید باید از نکاتی درباره این فرایند محبوب با خبر باشید؛ مخصوصاً درباره طول عمر و ماندگاری آن، روشهای مراقبتی از لمینت دندان و همچنین علائمی که نمایانگر خرابی لمینتها هستند.
انواع لمینت دندان و ماندگاری آنها
لمینتها انواع مختلفی دارند و انتخاب آنها بر اساس سلیقه و خواست مشتری میباشد. لمینتهای سرامیکی، کامپوزیتها و روکش‌های دندانی فوری رایج‌ترین نوع ونیر محسوب می‌شوند. در ادامه در خصوص این روکش‌ها و دوام هر یک از آنها صحبت شده است.
لمینتهای سرامیکی
لمینتهای سرامیکی بالاترین دوام را در بین روکش‌های دندان دارا می‌باشند و ظاهری بسیار طبیعی دارند. این لمینتها از یک‌لایه بسیار نازک پرسلین درست شبیه به مینای دندان ساخته شده‌اند به همین دلیل بسیار شبیه به دندانهای طبیعی هستند. لمینتهای سرامیکی برای هر شخص به‌صورت سفارشی ساخته می‌شوند.
یک دندانپزشک باتجربه بعد از صحبت با شما و شناخت خواسته‌هایی که دارید می‌تواند لمینتهای مناسبی برای شما بسازد. به طور متوسط میانگین عمر لمینتهای سرامیکی 10 سال میباشد. اما بر اساس مشاهدات، با مراقب خوب و کافی تا 20 سال هم دوام خواهند داشت.
روکش کامپوزیت
کامپوزیت در مقایسه با لمینت ارزان‌تر میباشد و از رزین ساخته میشود. این روکش‌ها نیز به‌صورت اختصاصی برای هر بیمار ساخته می‌شوند، با این حال ظاهر طبیعی لمینت را ندارند.
دوام روکش‌های کامپوزیتی بین 4 تا 8 سال است و به مرور زمان دچار لکه می‌شوند. جنس این روکش‌ها به مراقبت بیشتری نیاز دارد و دوام آنها کمتر از دیگر روکش‌ها میباشد.
لمینت فوری
این روکش‌ها که به‌عنوان روکش‌های بدون آمادهسازی نیز شناخته می‌شوند را میتوان سریعاً بر روی دندان قرار داد. امروزه میتوان این روکش‌ها را در برندهای مختلفی از بازار تهیه نمود و برخی از این برندها ادعا می‌کنند که دوام روکش‌های آنها به‌اندازه لمینتهای سرامیکی می‌باشند.
بیشتر روکش‌های فوری بین 5 تا 10 سال دوام دارند و حتی در صورتی که از آنها به‌خوبی مراقبت نمایید ممکن است تا 20 سال نیز دوام داشته باشند. می‌توانید در خصوص نحوه مراقبت از روکش‌های موقت خود از دندانپزشک سؤال کنید.
با رعایت بهداشت دهان میتوان عمر لمینتها را افزایش داد. از فشار دادن دندانها بر یکدیگر و دندان قروچه کردن خودداری کنید چرا که این کار از عمر لمینتها می‌کاهد. در صورتی که عادت به دندان قروچه در طول شب دارید بهتر است از نایت گارد استفاده نمایید.
به دلیل این که لمینتها باعث بهبود ظاهر دندانها می‌شوند، مراقبت کافی از آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. هرچه از لمینتها بهتر مراقبت کنید، دوام آنها افزایش پیدا می‌کند.
علائمی که نشان می‌دهند طول عمر لمینت دندان رو به پایان است
مواد رزینی کامپوزیتی به طور مستقیم بر روی مشکلات دندان مانند ترک‌ها و شکستگی‌ها قرار داده میشود تا ظاهر آن را بهبود بخشیده و از دندان محافظت نماید. این پروسه سریع و آسان است و انجام آن بین 20 تا 40 دقیقه زمان می‌برد. در مقابل پروسه ساخت و جایگذاری لمینتهای سرامیکی پیچیده و زمانبر میباشد. به دلیل این که روکش‌ها بر روی لایه جلویی دندانها قرار می‌گیرند بسیار مهم است که به خوبی ساخته شوند و ظاهر خوبی داشته باشند. به همین دلیل باید یک لایه نازک از سطح دندان تراشیده شود. در طول این پروسه حدود 1 تا 2 میلی‌متر از مینای دندان تراشیده شده و اگرچه به دندان آسیبی نمی‌رساند؛ اما پروسه‌ای برگشت‌ناپذیر است.
این به معنی این است که:
باید بدانید استفاده از لمینت یک پروسه زیبایی است و بعد از تراشیدن مینای دندان هیچ راه برگشتی وجود نخواهد داشت. در نظر داشته باشید که لمینتها را به‌صورت سفارشی و بر اساس دندانهای شما می‌سازند و به همین دلیل در طی چند هفته باید چندین بار به مطب دندانپزشک مراجعه کنید و با وجود این که بعد از جایگذاری لمینتها لبخندی بسیار زیبا خواهید داشت؛ اما هزینه و وقت زیادی نیز از شما خواهد گرفت.
بنابراین، فرایند لمینت دندان بازه زمانی محدودی داشته و طول عمر و ماندگاری آن بنا بر نوع لمینت متفاوت است؛ اما در هر صورت پس از گذشت بازه مورد نظر، لمینت باید تعویض شود.
علائمی که نشان می‌دهند طول عمر و ماندگاری لمینت دندان به سر رسیده است به شرح زیر می‌باشند:
عقب نشینی لثه
مواردی مانند بیماری‌های لثه یا رعایت نکردن بهداشت دهان باعث می‌شوند که لمینتها از لثه جدا شده و لثه حالت عقب رفتگی پیدا کند. این نشانه‌ای است که لمینت یا روکش باید سریعاً تعویض شود، چرا که در صورت داشتن بیماری‌های لثه، دندان یا روکش ممکن است خراب شده و بیفتد.
لب‌پر شدن یا ترک خوردگی لمینت
لمینتهای لب پر شده، ترک خورده یا شکسته را باید تعویض نمود. لمینتهای سرامیکی دوام بالایی دارند؛ اما این به معنی این نیست که در اثر گاز زدن غذاهای سفت یا در گذر زمان آسیب نمی‌بینند. لب پر شدن لمینتها باعث مشکلات زیبایی و عملکردی میشود و می‌تواند بر روی توانایی صحبت‌کردن و غذا خوردن شما تأثیر بگذارد.
راحت نبودن با لمینت
در صورتی که لمینتها به‌خوبی بر روی دندان قرار نگیرند و یا بیش از اندازه بزرگ باشند، استفاده از آنها راحت نخواهد بود. همچنین می‌توانند جلو آمده و بر روی نحوه روی هم قرار گرفتن دندانها تأثیر بگذارند. در هر صورت برای حل این مشکلات به یک دندانپزشک باتجربه و ماهر مراجعه نمایید.
پوسیدگی دندان زیر لمینت
لمینتها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به طور کامل به سطح دندان زیرین خود بچسبند و از بروز پوسیدگی دندان ناشی از باکتری‌ها جلوگیری نمایند. با این حال، ممکن است با گذشت زمان کمی شل شده و دندان زیرین آنها دچار پوسیدگی گردد. در این موارد روکش از دندان جدا خواهد شد. برای درمان پوسیدگی در ابتدا لمینت از روی دندان برداشته شده و بعد از درمان لمینت جدیدی جایگزین آن خواهد شد.
تیرگی یا لک‌شدن لمینت
درست همانند دندانهای طبیعی، لمینتها نیز اگر به طور مکرر در معرض غذاها و نوشیدنی‌های رنگ‌دار قرار بگیرند لکه خواهند شد. متأسفانه لمینتها را نمیتوان همانند دندانهای طبیعی جرم‌گیری کرد؛ به همین دلیل در صورتی که لکه با مسواک زدن پاک نشد باید لمینت را تعویض نمایید. علاوه بر این، در صورتی که مواد چسبی که لمینت را به دندان می‌چسباند تیره شوند نیز باید لمینت خود را تعویض کنید.
روشهای افزایش طول عمر و ماندگاری لمینت دندان
درصورتی‌که به خوبی از دندانهای خود مراقبت نکنید، لمینتهای شما به اندازه‌ای که باید دوام نخواهند داشت. برای بالا بردن دوام لمینتهای خود نکته‌هایی که در ادامه به آنها اشاره شده است را به خوبی رعایت کنید:
عدم استفاده از دندان به عنوان ابزار
به هیچ عنوان سعی نکنید که درب وسایل را با دندانهای خود باز کنید یا موادی غیر از مواد غذایی را گاز بگیرید (مانند نوک خودکار یا ناخن). انجام این کارها باعث ترک‌خوردن یا لب پر شدن لمینتها میشود.
دوری از توتون و تنباکو
محصولات حاوی تنباکو باعث لکه شدن دندانها و لمینتها می‌شوند. برای جلوگیری از زرد شدن لمینتهای خود از مصرف توتون و تنباکو پرهیز کنید.
پرهیز از غذاها و نوشیدنی‌هایی که رنگ تیره دارند
پاستاهای حاوی سس قرمز، انواع توت‌ها، نوشیدنی‌های غیرالکلی، قهوه، چای و شراب همگی باعث لکه‌شدن سطح دندانها می‌شوند. رعایت اعتدال در مصرف این مواد غذایی، کلید داشتن دندانهای سفید و درخشان است. علاوه بر این، شستن دهان با آب بعد از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های تیره نیز از لک‌شدن دندانها جلوگیری می‌کند.
مراجعه منظم به دندانپزشک
مراجعه منظم به دندانپزشک باعث حفظ سلامت دهان شده و عمر لمینتها را افزایش می‌دهد. در طول این معاینات، دندانپزشک وضعیت لمینتها را بررسی کرده و در صورت بروز هرگونه مشکلی سریعاً متوجه آن خواهد شد.
نخ دندان کشیدن روزانه
دندانهای پوشیده شده با لمینت نیز باید هر روز نخ دندان کشیده شوند. نخ دندان کشیدن روزانه لثه‌ها را در وضعیت خوبی قرار داده و از بروز بیماری‌های لثه که باعث ایجاد فاصله بین لثه و لمینتها می‌شوند جلوگیری می‌کند.
پوشیدن محافظ دندان
چه یک ورزشکار حرفه‌ای باشید و چه عادت به دندان‌قروچه داشته باشید، پوشیدن محافظ دندان از ساییده شدن لمینتهای سرامیکی بر روی یکدیگر جلوگیری می‌نماید. محافظ‌های دندانی یکی از بهترین روش‌ها برای حفظ حالت لمینتها می‌باشند.
استفاده از ابزار بهداشتی مناسب
یک مسواک نرم و خمیر دندان مناسب به پاک کردن لمینتها بدون سائیدن سطح سرامیکی آنها کمک می‌کند. استفاده از وسایل بهداشتی مناسب برای تمیز کردن لمینتها به عمر آنها می‌افزاید.
سؤالات متداول
چرا طول عمر و ماندگاری لمینت دندان کامپوزیتی کمتر از سرامیک است؟
کامپوزیتها در مقایسه با لمینتها دوام کمتری داشته و با نزدیکشدن به تاریخ انقضای خود بهراحتی ترک خورده و یا میشکنند. علاوه بر این ترکیبات کامپوزیت لک پذیری بیشتری دارد. به همین دلیل عمر کامپوزیتها کمتر از لمینت میباشد.
ماندگاری کدام لمینتها بیشتر است؟
از میان برندهای لمینت، لمینتهای سوئیسی و کرهای از ماندگاری مثالزدنیای برخوردارند. طول عمر لمینت سوئیسی در برخی موارد به ۱۰ سال و طول عمر لمینت کرهای به ۱۲ سال یا حتی بیشتر میرسد که آمار قابلتوجهی است.
اگر طول عمر و ماندگاری لمینت دندان سرامیکی بیشتر از کامپوزیت است، چرا باید لمینت کامپوزیت را انتخاب کرد؟
درست است که لمینت سرامیکی از طول عمر بیشتری برخوردار است، اما ۲ نکته وجود دارد که لمینت کامپوزیتی را به گزینه‌ای مناسب تبدیل می‌کند:
- لمینت سرامیکی آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به ضربه داشته و بیشتر در معرض ترک‌خوردن و شکستن است.
- در صورت وجود ترک‌خوردگی روی دندان، فضای خالی ترک توسط ماده رزین لمینت کامپوزیتی پر شده و از دندان بیشتر محافظت خواهد کرد، چرا که لمینت سرامیکی صرفاً مانند روکشی است که روی قسمت بیرونی دندان قرار می‌گیرد و کمکی به ترک‌خوردگی‌های سطح بیرونی دندان نمی‌کند.
آیا لمینت دندان هم دچار کرمخوردگی و پوسیدگی میشود؟
لمینتها دچار پوسیدگی نمیشوند؛ اما دندان زیرین آنها ممکن است دچار پوسیدگی شود.
آیا پس از لمینت کردن دندان میتوان آنها را برای همیشه برداشت؟
در نظر داشته باشید که لمینت دائمی است و انجام آن به آمادهسازی دندانهای طبیعی نیاز دارد (تراشیدن سطح دندانها). بعد از جایگذاری لمینتها نمیتوان آنها را برداشت.
