ونیر کامپوزیت، نوعی روکش دندان کم‌تهاجمی است که با استفاده از رزین کامپوزیت ساخته میشود. کامپوزیت روی دندان شما قرار می‌گیرد و کمک می‌کند تا دندانتان ظاهر بهتری پیدا کند. ونیر کامپوزیت، یکی از انواع لمینت‌های دندان هستند که برای اصلاح شکستگی‌های کوچک و ترک‌های دندان مناسب‌اند، چون نیازی نیست کل دندان را با رزین بپوشانید.
ونیر کامپوزیت چیست؟
ونیر کامپوزیت، نوعی اصلاح طرح لبخند است که بدون آسیب زدن به دندان و تغییر دندان، انجام میشود. در ونیر کامپوزیت از رزین همرنگ دندان استفاده میشود تا ظاهر دندان اصلاح شود. برخلاف ونیر سرامیکی، دندانپزشک رزین را مستقیماً روی دندان قرار می‌دهد و سپس آن را تراش داده و شکل می‌دهد تا به ظاهر دلخواه برسد.
رزین کامپوزیت به‌صورت لایه‌لایه روی دندان قرار داده میشود و سپس شکل داده میشود تا به شکل، طول و حالت مطلوب برسد. معمولاً کمی از ساختار دندان باید تراشیده شود تا رزین کامپوزیت بتواند قرار گیرد. سپس هر لایه، با نور مخصوص سخت میشود. وقتی که کل کامپوزیت قرارداده شد، قبل از اینکه ونیر به دندان بچسبد، باید به‌خوبی پولیش شود. کامپوزیت‌های مدرن، 5 تا 10 سال ماندگار هستند.
مزایای ونیر کامپوزیت
ممکناست به دلایل مختلفی ونیر کامپوزیت را انتخاب‌کنید که عبارتند از:
قیمت
رزین کامپوزیت ماده‌ای ارزان‌تر است که باعث میشود این ونیرها قیمت مناسبی داشته باشند.
درمان در یک روز
چون ونیر کامپوزیت نیازی به ارسال به آزمایشگاه ندارد، می‌توانید در یک جلسه لبخند خود را اصلاح کنید.
قابل بازگشت
ونیر کامپوزیت نیاز به آماده‌سازی کمی روی دندان دارد و در نتیجه کامپوزیت را می‌توان بهراحتی برداشت یا تعویض و ترمیم کرد.
معایب ونیر کامپوزیت
ونیرهای کامپوزیتی نسبت به ونیرهای سرامیکی نیاز به مراقبت بیشتری دارند. احتمال لب‌پرشدن و شکستگی آنها بیشتر است و راحت‌تر لک می‌شوند. این موارد باعث میشود که این نوع ونیر، درصورتی‌که مرتباً سیگار می‌کشید یا قهوه و چای می‌نوشید، انتخاب نامناسبی باشد. برخی از معایب ونیر کامپوزیت عبارتند از:
- ونیر رزین کامپوزیت، در مقایسه با رقیب سرامیکی خود، زودتر فرسوده شده و درنتیجه ماندگاری آن تا 5 تا 7 سال کاهش می‌یابد.
- نفوذپدیری کامپوزیت بیشتر است و باعث میشود که بیشتر لک شود. همچنین برای اینکه شبیه دندان طبیعی شود، باید پولیش شود.
- اگر مشکل جدی دارید، مثل فاصله‌ی زیاد یا تغییر رنگ شدید، ونیر کامپوزیت برای شما مناسب نخواهد بود.
انواع ونیر کامپوزیت
دندانپزشک دو نوع ونیر را به شما پیشنهاد خواهدکرد: ونیر کامپوزیت مستقیم و ونیر کامپوزیت غیرمستقیم.
ونیر کامپوزیت مستقیم
ونیر کامپوزیت مستقیم، ونیری است که از رزین کامپوزیت ساخته شده و مستقیماً روی دندان قرار می‌گیرد. آماده‌سازی دندان برای نصب ونیر طولی نمی‌کشد و پروسه‌ی نصب آن، کم‌تهاجمی است.
ونیر کامپوزیت غیرمستقیم
تفاوت اصلی ونیر کامپوزیت مستقیم و غیرمستقیم، فرآیند نصب آن است و مادهی استفاده شده در آنها متفاوت نیست. همانند ونیر کامپوزیت مستقیم، دندانها باید آماده شوند؛ اما ونیرها، غیرمستقیم و در بیرون از دهان و در مطب دندانپزشک یا در آزمایشگاه دندان‌سازی ساخته میشود.
تا زمانی‌که ونیرهای غیرمستقیم آماده شوند، ونیر موقت برای شما قرار داده میشود. در جلسه‌ی بعد، ونیر کامپوزیت غیر مستقیم، باکمک یک لایه چسب، روی دندانتان قرار خواهد گرفت.
ونیر کامپوزیت غیرمستقیم، نسبت به نوع مستقیم آن، در برابر ساییدگی و شکستگی مقاوم‌تر است؛ اما نسبت به ونیر کامپوزیت مستقیم گران‌تر است.
کاندیدهای مناسب ونیر کامپوزیت چه کسانی هستند؟
در جلسه‌ی مشاوره با پزشک، وضعیت شما و اینکه کدام نوع ونیر کامپوزیت برای شما مناسب‌تر است بررسی خواهد شد.
- ونیر کامپوزیت برای افرادی که قبلاً ارتودنسی انجام داده‌اند یا ذاتاً دندانهای صافی دارند و می‌خواهند دندان‌هایشان عالی باشد و بهتر شود، مناسب است.
- ونیر کامپوزیت دندان، نقایص دندان، مانند کجی یا بدشکلی دندان، شکستگی دندان، لکه‌های دندان، تغییر رنگ دندان، یا حتی ساییدگی مینای دندان، را برطرف می‌کند.
- ونیرها قسمتی از دندان را می‌پوشانند، اما با تاج، که ضخیم‌تر است و کل دندان (پشت و جلو) را می‌پوشاند، تفاوت دارند. همچنین تاج، نیازمند تراشیدن بیشتر دندان است که برای ونیر کامپوزیت شاید لازم نباشد.
- اگر شکل دندانهایتان تقریباً خوب است و فقط می‌خواهید کمی ظاهرشان، یعنی رنگ یا شکلشان، را تغییر دهید، ونیر کامپوزیت گزینه‌ی مناسبی است.
- اگر می‌خواهید تغییر رنگ شدید یا لکه‌های دندانی را برطرف کنید که با روش‌های سنتی سفید کردن دندان از بین نرفته‌اند، ونیر کامپوزیت برای برطرف‌کردن تغییر رنگ یا لکه‌های دندان، مناسب است.
- اگر می‌خواهید چندین مشکل زیبایی دندان را همزمان برطرف کنید، ونیر کامپوزیت میتواند دندانهایتان را سفید کند، صاف‌کند و یا شکل یک دندان یا چند دندان را در یک جلسه اصلاح کند.
- سلامت دهان و دندان مهم است، فرد باید دندانها و لثه‌های سالمی داشته باشد. اگر لثه‌ها و دندانهایتان سالم نیستند، می‌توانید ابتدا برای درمان آنها اقدام کنید و سپس ونیر کامپوزیت انجام دهید.
- بهداشت دهان و دندانتان را رعایت کنید؛ این مورد شامل مرتباً مسواک‌زدن و از نخ‌دندان استفاده کردن و همچنین مراجعه‌ی منظم به دندانپزشک برای جرم‌گیری است.
پروسه‌ی ونیر کامپوزیت در یک جلسه
قدم اول
دندانپزشک با مشورت با شما، رنگ مناسب را انتخاب خواهد کرد و سپس مواد را مستقیماً روی دندانتان قرار خواهد داد تا ونیری که مناسب لبخندتان باشد را بسازد.
قدم دوم
نور شدیدی کامپوزیت را سفت خواهد کرد.
قدم سوم
دندانپزشک رزین کامپوزیت را می‌ساید و پولیش می‌کند تا ظاهری طبیعی پیدا کند.
تصاویر قبل و بعد کامپوزیت دندان
نحوه‌ی مراقبت از ونیر کامپوزیت
حتماً از ونیر کامپوزیت خود مراقبت کنید تا طول عمر بیشتری داشته باشد. برای مراقبت از آنها مانند دندان طبیعی و حتی بهتر از آن، موارد زیر را رعایت‌کنید:
- روتین بهداشت دهان و دندان مناسبی داشته باشید. دندانهایتان را دو بار در روز مسواک بزنید و روزانه بین دندانهایتان را با نخ‌دندان تمیز کنید. پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه باعث به‌خطر افتادن ونیرها و در کل، سلامت دهان شما خواهدشد. از دندان‌پزشکتان بخواهید که روش درست مسواک زدن و نخ‌دندان‌کشیدن ونیر کامپوزیت را به شما نشان دهد.
- از مسواک و خمیردندان مناسب استفاده کنید. برای مسواک‌زدن ونیر کامپوزیت، از مسواک نرم و خمیردندان غیرساینده استفاده‌کنید. یعنی از موادی مانند: هیدروژن‌پراکسید، سدیم‌بی‌کربنات و جوش‌شیرین که باعث خوردگی سطح ونیر میشود، دوری‌کنید. دندان‌پزشکتان، میتواند بهترین محصولات را به شما معرفی کند.
- چیزهای سفت و سخت را نجوید. در زمان مصرف غذاهای سفت مثل میوه و سبزیجات خام، چیپس یا گوشت با استخوان، باید بیشتر مراقب باشید. همچنین باید عادات مضری مثل جویدن یخ یا چیزی را با دندان بازکردن را ترک کنید.
- از لبخند جدیدتان مراقبت کنید. اگر عادت به دندان قروچه یا ساییدن دندانها بههم دارید، دندانپزشک، گارد شبانه‌ای (نایت‌گارد) به شما خواهدداد تا از آسیب به ونیر کامپوزیت در زمان خواب جلوگیری شود. همچنین اگر ورزش‌های پربرخورد انجام می‌دهید، باید برای مراقبت از ونیر کامپوزیت در برابر ضربات ناگهانی به صورت، از محافظ دهان (گارد) استفاده کنید.
ماندگاری ونیر کامپوزیت چقدر است؟
دوام ونیر کامپوزیت، به مراقبت شما از آنها بستگی دارد. ماندگاری ونیر رزین کامپوزیت، حدود 4 تا 8 سال است.
بهترین برندهای ونیر کامپوزیت
- ایوکلار ویوادنت AG (آلمانی)
- کامپوزیت سارمکو (سوئیسی)
- کامپوزیت زنیت (آلمانی)
- توکویاما دنتال (آمریکا)
عوارض جانبی ونیر کامپوزیت
عوارض ونیر کامپوزیت شامل موارد زیر میشود:
- حساسیت دندان
- درصورت عدم مراقبت صحیح، احتمال التهاب لثه وجود دارد.
ونیر کامپوزیت یا ونیر سرامیکی
ونیر کامپوزیت، کم‌تهاجمی بوده و راهی سریع و آسان است. مقرون‌به‌صرفه بوده و قابل بازگشت است؛ درنتیجه اگر جوان هستید و مطمئن نیستید که از ونیر سرامیکی می‌خواهید استفاده‌کنید یا نه، این مورد گزینه‌ی مناسبی برای شما است. همچنین برای ترمیم شکستگی‌های کوچک یا ترک دندان هم مناسب هستند.
بااین‌حال، اگر سیگاری هستید، توصیه‌می‌کنیم که ونیر کامپوزیت انجام ندهید، چون این مورد باعث لک‌شدن زودهنگام کامپوزیت شده و ظاهری لکه‌لکه به دندانهایتان خواهد داد.
ونیر پرسلین (ونیر سرامیکی)، برای افرادی که به دنبال راه‌حلی ماندگارتر هستند، مناسب است؛ چون معمولاً ماندگارترند و دوام بیشتری دارند و در برابر لک‌شدن هم مقاوم‌ترند. همچنین سرامیک طبیعی‌تر از کامپوزیت است. چون سرامیک روی لثه راحت‌تر است، به افراد مسن توصیه می‌کنیم که این گزینه را انتخاب کنند.
ازطرف دیگر، ونیر سرامیکی درصورتی که مطمئن نیستید که می‌خواهید همیشه ونیر داشته باشید یا نه، گزینه‌ی مناسبی نیست. همانطور که اشاره شد، نمی‌توان آنها را برداشت.
هزینه‌ی ونیر کامپوزیت
ونیر کامپوزیت ارزان‌تر از ونیر سرامیکی است. هزینه‌ی کامپوزیت دندان بسته به مشکل بیمار، تخصص پزشک و نوع موادی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، متفاوت است. کامپوزیت‌های چینی در مقایسه با برندهای آلمانی و آمریکایی کیفیت پایین‌تری دارند. دندانپزشک شما در جلسه مشاوره در مورد بهترین گزینه‌ی مناسب با شما صحبت می‌کند و میزان هزینه‌ها را به شما اعلام می‌کند.
سؤالات متداول
موارد استفاده از ونیر کامپوزیت کدامند؟
ونیر کامپوزیت در مواردی استفاده‌می‌شود که دندان دچار تغییر اندکی شده است:
- لب‌پرشدن یا تغییر رنگ دندان طبیعی
- نامرتبی خفیف دندان
کامپوزیت نمی‌تواند فضاهای بزرگ را پرکند، در چنین مواردی و درصورت فاصله‌ی زیاد بین دندانها، دندانهای خیلی کوتاهی که می‌خواهید بلند شود یا شکستگی بخش بزرگی از دندان، بسیاری از دندان‌پزشکان، از ونیر کامپوزیت استفاده نمی‌کنند.
آیا ونیر کامپوزیت بیخطر است؟
ونیر کامپوزیت ایمن است چون مادهی رزینی آن بیکنش و بیاثر بوده و هیچ خطری برای شما ندارد. همچنین نسبت به سرامیک هم کمتهاجمیتر هستند، زیرا نیازی به تراشیدن دندان وجود ندارد و دندانپزشک رزین را روی سطح دندان تراش خواهد داد.
آیا ونیر کامپوزیت راحت میشکند؟
ونیر کامپوزیت بهراحتی نمیشکند. ونیر کامپوزیت ممکن است بنا به دلایل مختلفی بشکند؛ رایجترین آنها، گازگرفتن و جویدن غذاهای سفت و دندان قروچه یا ساییدن دندانها بههم است. اما ونیر کامپوزیت، حتی اگر بشکند هم بهراحتی و در یک جلسه، قابل ترمیم خواهد بود.
آیا ونیر کامپوزیت درد دارد؟
ونیر کامپوزیت نباید درد داشته باشد؛ اما ممکن است دندانهای برخی افراد، بعد از این درمان، حساس شود.
