گاهی اوقات فقط یک دندان به طور نامنظم در دهان قرار گرفته است. در این شرایط، همان یک دندان می‌تواند بر زیبایی لبخند شما تاثیر بگذارد، اعتماد به نفس شما را کاهش دهد و منجر به مشکلات سلامت دهان و دندان شود. علاوه براین معمولاً این عارضه تحت درمان قرار نمی‌گیرد.
در این مقاله به علل نامرتبی یک دندان و خطراتی که ممکن است به همراه داشته باشد، پرداخته می‌شود. سپس روش‌ها و گزینه‌های درمان این عارضه مورد بررسی قرار می‌گیرند تا شما بتوانید بهترین روش را برای داشتن یک لبخند زیبا انتخاب کنید.
چرا باید به فکر ارتودنسی تک دندان باشیم؟
ممکن است نا مرتب بودن یک یا دو دندان مشکل بزرگی به نظر نرسد، اما انجام ارتودنسی ضروری است. زیرا این عارضه می‌تواند ظاهر لبخند شما را تحت تاثیر قرار دهد. معمولاً نامرتب بودن یک یا دو دندان باعث می‌شود که تمام دندانهای شما نامرتب به نظر برسند و توجه بسیاری را جلب کند.
همچنین ممکن است این حالت باعث شود که شما کم سن تر یا مسن تر از چیزی هستید به نظر برسید. درمان ارتودنسی می‌تواند سلامت و زیبایی دندانهای شما را تضمین کند. باکتری‌ها در بین دندان‌هایی که روی یکدیگر قرار گرفته‌اند جمع میشوند و تمیز کردن آن‌ها دشوار است. بنابراین، اینویزیلاین یا بریس‌های دندانی میتوانند خطر پوسیدگی، تغییر رنگ و بیماری لثه را کاهش دهند.
همچنین بین سلامت دندان و بیماری‌های قلبی ارتباط وجود دارد. بنابراین رعایت بهداشت دهان و دندان و حفظ سلامت دندان‌ها ضروری است. علاوه بر این کج بودن یک دندان، می‌تواند در بایت شما تاثیر گذار باشد و باعث شود که در هنگام گاز زدن فشار بیشتری به سایر دندان‌ها وارد شود. و این امر در صورت عدم درمان می‌تواند به پوسیدگی دندان، ترک خوردن یا شکستن دندانهای مجاور متنهی شود.
لازم به ذکر است که اصلاح وضعیت دندان‌ها می‌تواند به بهبودی برخی مشکلات تکلم نیز کمک کند و اعتماد به نفس شما را افزایش دهد. از آنجایی که افرادی که با مشکلات تکلم دست و پنجه نرم میکنند، معمولاً اعتماد به نفس پایینی دارند در نتیجه بعد از رفع این مشکل میتوانند با آرامش بیشتری با اطرافیان، دوستان و همکاران خود ارتباط برقرار کنند.
دلیل کج شدن یک دندان چیست؟
اگر یک یا دو دندان کج دارید، به احتمال زیاد نتیجه ازدحام بیش از حد دندانهای شماست. زمانی که دندان‌ها فضای کافی برای رشد نداشته باشند، به یکدیگر فشار وارد میکنند و باعث کج شدن یا عقب یا جلو رفتن بعضی از دندان‌ها میشوند.
همچنین ممکن است در اثر از دست دادن یک دندان، سایر دندان‌ها کج شوند. زیر در این صورت دندان‌ها به سمت فضای خالی ایجاد شده حرکت میکنند، در این حالت ممکن است دندان‌ها کج شوند و یا حتی بچرخند.
سایر دلایل کمتر رایج برای ناهماهنگی دندان‌ها:
- مکیدن شست در سنین پایین پس از شروع دندان درآوردن نوزاد
- رفلکس بلع نامناسب که باعث می‌شود زبان روی دندانهای جلویی را به سمت جلو فشار دهد.
- دندانهای بیش از حد بزرگ
راه‌های ارتودنسی تک دندان
ارتودنسی یک دندان کج به‌طور کلی بسیار راحت‌تر از ارتودنسی تمام دندان‌هاست، زیرا در این موارد تنها یک یا چند دندان در فرآیند ارتودنسی درگیر هستند و فرآیند ارتودنسی نیز طول درمان کوتاه‌تری خواهد داشت. البته که روش ارتودنسی نیز در مدت زمان معالجه بی‌تاثیر نیست.
ارتودنسی ثابت
این روش درمانی معمولاً برای افرادی به کار میرود که مشکلات دندانی گسترده‌ای دارند. معمولاً این روش برای درمان چندین دندان نامرتب استفاده می‌شود. با این وجود اگر فقط یک دندان نامرتب دارید هم ممکن است این درمان به شما پیشنهاد شود. در این روش براکت‌ها با سیم به یکدیگر وصل میشوند و میتوان بسته به نیاز این سیم‌ها را سفت کرد، در نتیجه با کشش زیادی که در ارتودنسی ثابت ایجاد می‌شود، بهتر میتوان دندان‌ها را مرتب کرد.
سیم‌ها به تدریج و با مرور زمان توسط دندانپزشک سفت میشوند تا دندان‌ها صاف و مرتب شوند. بعد اینکه بریسها را برداشتید، باید از یک نگه‌دارنده (ریتینر) استفاده کنید تا دندانهای شما حالت خود را حفظ کنند و مرتب باقی بمانند. احتمالاً باید در بیشتر مدت روز از نگه‌دارنده استفاده کنید. و بعد از مدتی میتوانید فقط شب‌ها از نگه‌دارنده استفاده کنید. مدت زمانی که باید از بریس یا نگه‌دارنده استفاده کنید به عوامل مختلفی بستگی دارد. متخصص ارتودنسی اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه در اختیار شما قرار می‌دهد.
ریتینر
گاهی اوقات اگر میزان کج بودن دندان زیاد نباشد، ممکن است دندانپزشک، درمان با ریتینر را توصیه کند. معمولاً از ریتینرها بعد از اتمام دوره درمان با بریس استفاده می‌شود، اما ممکن است شرایط به گونه‌ای باشد که ریتینر بتواند به تنهایی فشار کافی را برای اصلاح دندان ایجاد کند و دیگر نیازی به بریس نباشد. مزیت استفاده از ریتینر این است که میتوانید آن را در هنگام غذا خوردن از دهان خود خارج کنید. اما اگر به مدت کافی در روز از ریتینر استفاده نکنید ممکن است تاثیر زیادی نداشته باشد. برای ساخت اکثر ریتینرها از دهان شما قالب گیری می‌شود، در نتیجه ریتینرها دقیقاً مناسب شما هستند.
یکی دیگر از مزایای این روش این است که شما میتوانید ریتینر را برای همیشه نگه دارید. اگر طبق دستور دندانپزشک از آن استفاده کنید؛ احتمال کج شدن مجدد دندان به حداقل می‌رسد. همچنین اگر فقط یک دندان کج دارید، در هزینه‌های شما صرفه جویی می‌شود، زیرا در این صورت فقط برای فک بالا یا فک پایین به بریس یا نگه‌دارنده (ریتینر) نیاز خواهید داشت. ریتینرها نیاز به مراقبت دارند، اما اگر به خوبی از آن‌ها مراقبت کنید و طبق دستور دندانپزشک از آن‌ها استفاده کنید، نتایج خوبی را ایجاد میکنند.
ارتودنسی نامرئی و متحرک
برخی از افراد ممکن است برای داشتن دندانهای مرتب به استفاده طولانی مدت از بریس نیاز داشته باشند، اما برای بعضی از بیماران ممکن است اصلاً به استفاده از بریس نیازی نباشد. ارتودنسی‌های نامرئی یا اینویزیلاین نیز می‌تواند به مرتب کردن دندان‌ها کمک کنند.
بریس‌های اینویزیلاین یک جایگزین محبوب برای بریس‌های فلزی هستند. این بریس‌های نامرئی، قابل جا به جایی، ایمن و بدون درد هستند. بریس‌های اینویزیلاین به صورت سفارشی ساخته میشوند و شما میتوانید خودتان بدون درد و ناراحتی آن‌ها را روی دندانهای خود قرار دهید.
اینویزیلاین‌ها برای بزرگسالان و کودکان موثر هستند و با استفاده از آن‌ها شما میتوانید بدون نیاز به استفاده از بریس‌های سیمی دندانهای خود را مرتب کنید.
جراحی
جراحی یکی از روش‌های مرتب کردن دندان‌هاست که معمولاً در افرادی انجام میشوند که بین فک بالا و پایین خود دچار عدم تعادل هستند. این روش که جراحی ارتوگناتیک نامیده می‌شود، یک یا هر دو استخوان فک را حرکت می‌دهد تا دندان‌ها را تراز کند و مشکلات صحبت کردن، جویدن و گاز گرفتن را اصلاح کند. افراد باید حداقل ۱۸ ماه قبل از جراحی از بریس استفاده کنند. جراحی مرتب کردن دندان‌ها، یک روش تهاجمی است و برای افرادی با مشکلات دندانی شدید که از سایر روش‌ها نتیجه نگرفته‌اند؛ استفاده می‌شود. انجام جراحی برای صاف کردن یک دندان خیلی غیر معمول است، اما ممکن است با توجه به شرایط و در موارد استثنایی انجام شود.
بهترین راه برای ارتودنسی تک دندان کدام است؟
در این مقاله ما روش‌های درمان این عارضه را معرفی کردیم، اما باید بدانید که بهترین راه برای انتخاب روش درمان مناسب، مشورت با دندانپزشک و بررسی مزایا و معایب هر روش است. دندانپزشک با توجه به مهارت و تجهیزات خود، وضعیت دندانهای شما و شرایط مالی شما، بهترین روش را به شما توصیه می‌کند.
یک متخصص ارتودنسی ماهر می‌تواند دندانهای شما را مرتب کند و اعتماد به نفس شما را با زیبا کردن لبخندتان افزایش دهد. متخصص ارتودنسی مزایا و معایب هر روش را به شما توضیح می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
عوارض جانبی ارتودنسی تک دندان کج
ارتودنسی یک دندان کج هم مانند ارتودنسی تمام دندان‌ها، یا هر فرآیند درمانی دیگری می‌تواند با عوارض جانبی‌ای همراه باشد. چون در این فرآیند تنها یک دندان ارتودنسی می‌شود به این معنا نیست که هیچ درد یا مشکلی نخواهد داشت. اما با دانستن این عوارض می‌دانید باید انتظار چه مشکلاتی را داشته باشید و تحمل سختی‌های ارتودنسی یک دندان کج برایتان راحت‌تر خواهد شد.
ناراحتی پس از سفت کردن سیم‌ها
زمانی که از بریس برای صاف کردن یک دندان استفاده می‌کنید، سیم‌ها باید هر چهار تا شش هفته سفت شوند تا به تدریج دندان به موقعیت مناسب برگردد. ایجاد تغییر در تنظیمات سیم می‌تواند فشار زیادی در دهان ایجاد کند و حتی باعث درد شود. برخی از بیماران تا چند روز بعد از سفت کردن سیم‌های بریس، در دندان و فک خود احساس درد و فشار دارند همچنین ممکن است حساس شدن لثه را نیز تجربه کنند. خوشبختانه این درد موقتی است و با مسکن‌های معمولی قابل کنترل است.
مشکلات بهداشت دهانی
ممکن است شنیده باشید که افرادی که از بریس استفاده میکنند، دچار پوسیدگی دندان و مشکلات لثه می‌شود، اما این تفکر درست نیست. استفاده از بریس به دندان‌ها آسیب نمی‌زند، اما شما باید در هنگام استفاده از بریس بیشتر از دندانهای خود مراقبت کنید. در واقع بریسها به تنهایی به دندانهای شما آسیب نمی‌زنند؛ اما باکتری‌هایی که در لا به لای آن‌ها به دام می‌افتند میتوانند باعث پوسیدگی دندان شوند؛ در نتیجه در حین استفاده از بریس، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن اهمیت بیشتری خواهد داشت.
زخم‌های ناشی از نصب ارتودنسی
معمولاً بریسها آسیبی به شما وارد نمی‌کنند، اما ممکن است تحت شرایطی باعث ایجاد زخم شوند. شل شدن سیم‌ها با شکستن براکت‌ها ممکن است باعث زخم شدن یا حساس شدن، داخل لپ، لب‌ها و لثه‌ها شود؛ در نتیجه باید در صورت تغییر تنظیمات یا شکستن براکت‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید. شما میتوانید با پرهیز از خوردن غذا‌های سفت، احتمال آسیب رسیدن به بریسها یا سیم‌های آن را کاهش دهید.
زخم داخل دهان و آفت دهان
زمانی که برای اولین بار بریس را نصب می‌کنید، ممکن است در اثر سایش براکت‌ها به لب‌ها و داخل لپ، دچار زخم یا آفت در دهان شوید. با گذشت زمان و عادت کردن به بریسها، این زخم‌ها و آفت‌ها از بین می‌روند. اگر بریسها باعث آزردگی شما میشوند، میتوانید از موم‌های ارتودنسی استفاده کنید، این موم‌ها یک لایه نرم روی براکت‌ها ایجاد میکنند تا براکت‌ها به بافت‌های نرم دهان شما آسیب نزنند.
هزینه ارتودنسی تک دندان چقدر است؟
معمولاً درمان ارتودنسی برای صاف کردن یک دندان، کمتر از مرتب کردن تعداد زیادی دندان زمان می‌برد. این امر باعث می‌شود که صاف کردن یک یا دو دندان هزینه کمتری نسبت به درمان ارتودنسی برای کل دهان داشته باشد. برای بیمارانی که درمان به روش اینویزیلاین را انتخاب کرده‌اند نیز، در صورت درمان یک یا دو دندان، هزینه‌ها بسیار کاهش می‌یابد.
سوالات متداول
صاف شدن یک دندان کج چقدر طول میکشد؟
مرتب کردن دندان در برخی از افراد چند ماه طول میکشد، اما ممکن است برخی افراد به چند سال درمان ارتودنسی نیاز داشته باشند. به طور کلی انتظار میرود که صاف کردن هر دندان، حدود ۶ تا ۱۸ ماه زمان ببرد. با این وجود، این زمان می‌تواند با توجه به شرایط شما و نوع درمانی که انتخاب می‌کنید متفاوت باشد.
آیا ممکن است یک دندان کج خودش صاف شود؟
متأسفانه دندانهای کج به ندرت خود به خود صاف میشوند. این حالت فقط زمانی اتفاق میافتد که فرد یک دندان خود را از دست بدهد و فضای کافی برای صاف شدن دندان کج ایجاد شود. البته در این صورت هم ممکن است دندان به کلی صاف نشود و باز هم به مداخله پزشکی نیاز باشد.
آیا دندانهای کج با گذشت زمان بدتر میشوند؟
برخی بیماران از درمان مشکلات دندانی خود چشم پوشی میکنند، اما باید بدانید که مشکلات دندانی با گذشت زمان بدتر میشوند.
چطور می‌توانم به‌طور طبیعی کج بودن دندانم را درمان کنم؟
هیچ روش طبیعی برای صاف کردن دندانهای کج وجود ندارد. تنها روش صاف کردن دندانهای کج، ارتودنسی توسط یک متخصص ارتودنسی است.
آیا میتوان یک دندان کج را در هر سنی درمان کرد؟
شما میتوانید در هر سنی دندانهای کج را درمان کنید. بریسها فقط برای بچهها نیستند. حتی بزرگسالانی که بیش از ۵۰ سال سن دارند، نیز میتوانند از روش ارتودنسی بهره ببرند.
آیا کج بودن دندان موروثی است؟
ناهنجاری‌های دندانی، به عبارت دیگر، نامرتبی دندان‌ها، اغلب ارثی هستند. به طور کلی میتوان گفت که اگر پدر و مادر یا بستگان شما از مشکلات دندانی رنج می‌برند، احتمال دارد که شما یا فرزندانتان نیز به این مشکلات دچار شوید.
چه مدت طول میکشد تا دندان‌ها توسط بریس اینویزیلاین مرتب شوند؟
درست مانند سایر بریسها، مدت زمانی که طول میکشد که اینویزیلاین دندان‌ها را مرتب کند، به شرایط و عوامل مختلفی بستگی دارد در جلسه مشاوره دندانپزشک در این زمینه شما را راهنمایی می‌کند. به طور کل افرادی که از بریس‌های اینویزیلاین برای مرتب کردن دندانهای خود استفاده میکنند؛ از سرعت اثر بخشی آن، شگفت‌زده میشوند.
