عفونت ایمپلنت دندان که به آن پری ایمپلنت هم گفته می‌شود، ممکن است پس از نصب ایمپلنت رخ دهد. عفونت لزوماً به این معنی نیست که ایمپلنت از بین خواهد رفت. تشخیص و درمان به موقع میتواند مشکل را برطرف کند. در این مقاله علائم عفونت ایمپلنت، عوامل خطر احتمالی و روش های درمانی احتمالی را بررسی می‌کنیم.
عفونت ایمپلنت دندان چیست؟
عفونت ایمپلنت را می‌توان را در دو مرحله توصیف کرد. اولین مرحله به عنوان موکوزیت پری ایمپلنت شناخته می‌شود. اگر در این مرحله عفونت درمان نشود، میتواند به وضعیت جدی تری تبدیل شود که پری ایمپلنت نامیده می‌شود. هر دو مرحله شبیه به بیماری لثه هستند، اما ممکن است با سرعت بیشتری ایجاد شوند چون چسبندگی ایمپلنت نسبت به دندان طبیعی دوام کمتری دارد. علائم حتی ممکن است سالها پس از کاشت ایمپلنت نمایان شوند.
مرحله اول یا همان موکوزیت پری ایمپلنت شامل التهاب بافت‌های نرم اطراف ایمپلنت است. این وضعیت باعث از بین رفتن استخوان نمی‌شود. اما در مرحله دوم علاوه بر التهاب اطراف ایمپلنت ممکن است شاهد از بین رفتن پیشرونده استخوان هم باشیم.
علائم عفونت ایمپلنت دندان
در صورت مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- تورم اطراف ایمپلنت
- تغییر رنگ لثه
- خونریزی از محل ایمپلنت
- شل شدن ایمپلنت
- تب
- نبض گوش
- دردی که با دارو از بین نمی‌رود
عفونت ایمپلنت در موارد نادری باعث درد می‌شود که معمولاً نشان دهنده شدت مشکل است. سایر علائم مشابه لیفت سینوس و عفونت پیوند استخوان است.
علائم عفونت ایمپلنت دندانی همچنین شامل کیست‌های عمیق اطراف ایمپلنت و از دست دادن تدریجی استخوان در ناحیه آسیب دیده است. با این حال، این موارد فقط توسط یک متخصص مانند دندانپزشک یا پریودنتیست قابل تشخیص است.
علت عفونت ایمپلنت دندان
شایع ترین علت‌های عفونت ایمپلنت عبارتند از :
- بهداشت نامناسب دهان
- سیگار کشیدن
- سابقه بیماری پریودنتال
مراقبت‌های مناسب پس از کاشت ایمپلنت بسیار مهم است. اگر روزانه مسواک نزنید و نخ دندان نکشید، اجازه ورود و تجمع باکتری‌ها در دهان را می‌دهید. این باکتری‌ها به تدریج راه خود را به سمت بافت‌های نرم و سخت اطراف ایمپلنت باز می‌کنند. عفونت ممکن است منجر به انواع مشکلات ایمپلنت دندان شود.
آب دهان کسانی که تنباکو مصرف می‌کنند حاوی غلظت بیشتری از آنزیمی به نام آرژیناز است. این مسئله باعث اسیدی تر شدن بزاق دهان می‌شود. در نتیجه محیطی عالی برای رشد باکتری‌ها ایجاد میکند. بنابراین افراد سیگاری در برابر عفونت‌های ایمپلنت دندان آسیب پذیرتر هستند.
بیماران با سابقه پریودنتیت هم بیشتر در معرض خطر هستند. پریودنتیت باید قبل از کاشت ایمپلنت درمان شود. اما بیماری لثه معمولاً دوباره عود میکند. در چنین مواردی بیشتر شاهد از بین رفتن استخوان هستیم که در نهایت منجر به شکست ایمپلنت می‌شود.
افراد مستعد ابتلا به عفونت ایمپلنت
عفونت ایمپلنت تقریباً همیشه ناشی از مشکلات بدن خود بیمار است. برخی از عوامل نادر عفونت ایمپلنت عبارتند از:
- حساسیت به تیتانیوم
- بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت
- مصرف سیمان دندانی (یک نوع ماده چسبنده) اضافی هنگام قرار دادن روکش
- استفاده مداوم از یک ناحیه خاص برای گاز گرفتن
نحوه تشخیص عفونت ایمپلنت دندان
یکی از اولین کارهایی که دندانپزشک شما انجام می‌دهد این است که از ایمپلنت دندان عفونی شده عکسبرداری اشعه ایکس انجام دهند تا مشخص شود که آیا استخوان از بین رفته است یا خیر. دندانپزشک همچنین ممکن است برای تشخیص میزان عفونت و التهاب به آرامی اطراف ایمپلنت را بررسی کند. با بررسی دقیق ناحیه مورد نظر می‌توان هرگونه علائم عفونت را تشخیص داد.
یکی از مشکلات عفونت ایمپلنت این است که اغلب باعث ایجاد درد نمی‌شود، چون علل بسیاری برای پری ایمپلنت وجود دارد. پری ایمپلنت میتواند به دلیل مشکلاتی مانند چسبیدن سیمان روی ایمپلنت، قرار دادن ایمپلنت‌های خیلی نزدیک به یکدیگر یا زاویه دار شدن ایمپلنت در استخوان، بهداشت نامناسب دهان، ضعیف بودن استخوان، مشکلات سیستمیک مانند دیابت، سیگار کشیدن، شکستگی ایمپلنت و اورلود ایمپلنت ایجاد شود.
درمان عفونت ایمپلنت دندان
برای درمان عفونت ایمپلنت چهار راه حل اصلی وجود دارد:
جرم گیری
کیست‌های کم عمق را می‌توان با دستگاه اولتراسونیک یا کورت‌های فیبر کربن شستشو داد. به این روش دبریدمان زیر مخاطی گفته می‌شود. امواج با فرکانس بالا به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا مواد آلوده را از اطراف ایمپلنت خارج کند. اگر کیست‌های غشای مخاطی 5 میلی متر یا بیشتر عمق داشته باشند ممکن است دندانپزشک شما استفاده از یک رابر کاپ پلاستیکی و خمیر، نخ دندان مکانیکی یا ابزارهای جرم گیری ظریف را پیشنهاد دهد.
دبریدمان مکانیکی اغلب همراه با ضد عفونی کننده موضعی انجام می‌شود. این مورد تنها در صورتی انجام می‌شود که عمق کیست بیشتر از 4 میلی متر باشد.
جراحی
جراحی عفونت ایمپلنت معمولاً زمانی انجام می‌شود که ایمپلنت تاثیری بر زیبایی نداشته باشد.
لثه‌ها باز شده و به عقب برده می‌شوند تا امکان دسترسی بهتر به ناحیه عفونی فراهم شود. جرم گیری اغلب همراه با ضد عفونی کننده انجام می‌شود. گاهی اوقات به این روش دبریدمان فلپ باز هم گفته می‌شود.
جراحی با عوارض احتمالی زیادی همراه است. قرار گرفتن در معرض غشاهای متخلخل میتواند منجر به عفونت بیشتر به ویژه در طول دوره بهبودی شود. جراحی فقط در صورتی انجام می‌شود که سایر روش‌های درمانی موفقیت آمیز نباشند.
آنتی بیوتیک برای عفونت ایمپلنت دندان
دندانپزشک برای تجویز آنتی بیوتیک موضعی یا سیستمیک وضعیت پریودنتال سایر دندان‌ها را بررسی میکند.
اگر پری ایمپلنت محدود به اطراف ایمپلنت باشد و بیماری دیگری در دهان وجود نداشته باشد ممکن است آنتی بیوتیک‌های موضعی تجویز شوند. آنتی بیوتیک تا چند روزی به ناحیه عفونی اعمال می‌شود.
اگر بعد از چند روز مصرف آنتی بیوتیک عفونت به سایر نواحی سرایت کرد ممکن است مصرف آنتی بیوتیک به صورت سیستمیک تجویز شود. در مواردی که بیمار به طور همزمان از پریودنتیت رنج میبرد همین اتفاق می‌افتد.
درمان آنتی بیوتیک ممکن است در عرض چند هفته یا چند ماه تکرار شود.
برداشتن ایمپلنت
اگر موکوزیت اطراف ایمپلنت به پری ایمپلنت تبدیل شده باشد و مقدار قابل توجهی از استخوان از بین رفته باشد ممکن است دندانپزشک مجبور به برداشتن ایمپلنت شود. این کار را می‌توان با یک ابزار جراحی به نام ترفین انجام داد.
از طرف دیگر ممکن است دندانپزشک اجازه دهد از دست دادن استخوان تا جایی ادامه پیدا کند که امکان خارج کردن ایمپلنت با فورسپس وجود داشته باشد. این تصمیم زمانی گرفته می‌شود که کمتر از 3 تا 4 میلی متر استخوان نگه‌دارنده وجود داشته باشد.
برخی از بیماران ممکن است پس از پیوند استخوان و چندین ماه بهبودی واجد شرایط کاشت مجدد باشند.
آیا امکان حفظ ایمپلنت دندان بعد از درمان عفونت وجود دارد؟
هر چه عفونت زودتر درمان شود شانس موفقیت بیشتر است. اگر ایمپلنت دندان قبلاً به دلیل عفونت شدید و از دست دادن استخوان شل شده است ممکن است امکان حفظ آن وجود داشته نداشته باشد. در این صورت ممکن است لازم باشد ایمپلنت عفونی خارج شود. ممکن است کاشت ایمپلنت پس از بهبودی از عفونت امکان پذیر باشد.
راه های پیشگیری از عفونت ایمپلنت دندان
همه علائم عفونت ایمپلنت دندان به طور معمول با مراقبت‌های مناسب پس از جراحی ایمپلنت قابل اجتناب است.
حتما دستورالعمل‌های مراقبتی بعد از درمان را به خوبی دنبال کنید.
یکی از عوامل اصلی برای داشتن ایمپلنت دندانی سالم، مشاوره با یک دندانپزشک با تجربه و ماهر است. خوشبختانه خطر عفونت ایمپلنت دندانی بسیار کم است به خصوص اگر برنامه مراقبتی مناسب بعد از جراحی را به خوبی دنبال کنید:
بهداشت خوب دهان
یک برنامه بهداشتی منظم و مناسب میتواند از ایجاد عفونت ایمپلنت پس از جراحی جلوگیری کند. مسواک زدن آهسته دو بار در روز به جلوگیری از تجمع باکتری‌های عامل عفونت کمک میکند.
علاوه بر مسواک زدن، نخ دندان کشیدن هم بسیار مهم است. نخ دندان به حذف ذرات غذایی که با مسواک تمیز نمی‌شوند کمک میکند.
بهداشت دهان و دندان خوب کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که محیط لثه و دندان برای ایمپلنت مناسب است.
شستشوی منظم
شستشوی منظم یکی از مهم ترین جنبه‌های درمان عفونت ایمپلنت است. شستشو به کنترل تجمع باکتری‌ها کمک میکند در نتیجه خطر عفونت را کاهش می‌دهد.
بیماران باید یک یا دو بار در روز دهان را با دهانشویه مورد تایید پزشک یا محلول آب و نمک شستشو دهند.
اجتناب از مصرف سیگار
سیگار میتواند باکتری‌های زیادی را وارد دهان کند و همچنین در روند بهبود طبیعی بدن اختلال ایجاد کند.
مصرف سیگار یکی از بدترین کارهایی است که یک بیمار میتواند پس از جراحی ایمپلنت انجام دهد. به بیماران توصیه می‌شود قبل و بعد از عمل از استعمال دخانیات خودداری کنند.
از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند پرهیز کنید
شکر در هر زمان برای لثه‌ها خوب نیست، اما زمانی که لثه‌ها در حال بهبود هستند مصرف شکر میتواند بیشتر آسیب زا باشد.
بیماران باید از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند زیاد در دوران نقاهت خودداری کنند. ذرات قند که بسیار کوچک هستند میتوانند در شکاف‌های ریز دهان از جمله در محل جراحی پنهان شوند و میتوانند منجر به تجمع بیش از حد باکتری شوند.
علاوه بر تمام این اقدامات بیماران باید برای چند روز فعالیت بدنی خود را کاهش دهند و آنتی بیوتیک‌ها و داروهای تجویز شده را به درستی مصرف کنند تا از بهبودی مطلوب ایمپلنت‌ها اطمینان حاصل شود.
نتیجه گیری
ایمپلنت دندان میتواند مادام العمر باشد، اما تنها در صورتی که فرآیند اولیه موفقیت آمیز باشد. بهداشت نامناسب دندان و رعایت نکردن دستورالعمل‌های مراقبتی بعدی میتواند منجر به مشکلات ایمپلنت دندان شود.
حتماً با دندانپزشک درباره اقدامات احتیاطی که باید انجام شود و روش‌های مراقبت از ایمپلنت بلافاصله پس از جراحی صحبت کنید. دندانپزشک ممکن است دستورالعمل‌های خاصی را برای بهبود مناسب ایمپلنت‌ها ارائه دهد و رعایت آنها بسیار مهم است.
همچنین باید به این نکته توجه کنید که عفونت احتمالی خود به خود از بین نمی‌رود و در صورت عدم درمان به موقع ممکن است منجر به آسیب جدی به دهان شود. بنابراین اگر احساس می‌کنید ایمپلنت شما عفونی شده است باید بلافاصله با جراح خود تماس بگیرید.
سوالات پرتکرار
آیا می‌توان عفونت ایمپلنت دندان را درمان کرد؟
هرچه عفونت زودتر درمان شود شانس موفقیت بیشتر است. اگر ایمپلنت دندان قبلاً به دلیل عفونت شدید و از دست دادن استخوان شل شده باشد ممکن است امکان حفظ آن وجود نداشته باشد.
آیا عفونت ایمپلنت دندان با آنتی بیوتیک قابل درمان است؟
اگر باکتری روی سطح ایمپلنت را بپوشاند احتمال ایجاد ابتلا به عفونت وجود دارد و عوارض جدی برای سلامتی خواهد داشت. عفونت ایمپلنت دندان معمولاً با آنتی بیوتیک درمان می‌شوند.
آیا ممکن است ایمپلنت دندان سالها پس از جراحی عفونی شود؟
بله. گاهی ممکن است در اثر برخی مشکلات سالها بعد ایمپلنت عفونی شود.
اگر عفونت ایمپلنت دندان فوراً درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر ایمپلنت عفونی درمان نشود عوارض جدی مانند تحلیل استخوان یا نارسایی ایمپلنت ممکن است رخ دهد. علاوه بر این عفونت میتواند به دندان‌های دیگر سرایت کند و حتی ممکن است وارد جریان خون شود و باعث سپتی سمی شود.
آیا فرد میتواند سالها پس از کاشت ایمپلنت دچار عفونت ناشی از آلرژی شود؟
بله، ممکن است این اتفاق بیافتد. حساسیت به ایمپلنت پس از سالها یک عارضه نادر است، اما ممکن است رخ دهد. این وضعیت نشان می‌دهد که بدن شما در حال پس زدن ایمپلنت است.
آیا ممکن است بدن بعد از سالها ایمپلنت دندان را پس بزند؟
بر اساس کنگره بین المللی ایمپلنتولوژیست‌های دهان به ندرت پیش می‌آید که بدن ایمپلنت‌های دندانی را پس بزند. اما این بدان معنا نیست که کاشت ایمپلنت همیشه موفقیت آمیز خواهد بود.
