در موارد زیادی دیده شده که بعد از مصرف قطره آهن، دندان کودکان، به خصوص 4 دندان بالایی و جلوی آنها تغییر رنگ داده و به رنگ تیره در می‌آیند. خیلی از افراد بر این گمان هستند که این تغییر رنگ علامت پوسیدگی دندان کودکان است. در برخی موارد، قطره‌ی آهن می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود، اما در اکثر مواقع این سیاهی نشانه پوسیدگی دندان نیست. در این مقاله سعی داریم توضیح دهیم که علت سیاهی دندان کودکان به وسیله قطره آهن چیست و چگونه باید آن را برطرف کرد. همچنین علائم پوسیدگی دندان کودکان را بررسی کردیم تا در صورت وقوع، برای درمان آن اقدام کنید.
آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان میشود؟
معمولا به منظور جلوگیری از کمبود آهن برای کودکان ۶ ماهه تا ۲ ساله، قطره آهن تجویز میشود اما این قضیه ممکن است موجب تغییر رنگ و سیاه شدن دندان شیری شود. به همین خاطر بسیاری از والدین تصور می‌کنند که قطره آهن باعث میشود که دندان فرزندانشان دچار نوعی پوسیدگی شود و در نهایت ممکن است که مصرف این عنصر ضروری را برای فرزند خود محدود کنند.
می‌توان گفت که تغییر رنگ دادن دندان یکی از علت‌های اصلی مراجعه والدین به دندانپزشک کودکان است.
به طور کلی در کودکان بسیار کم سن، والدین ابتدا دارو را رقیق کرده و از قاشق چای‌خوری به منظور تغذیه نوزاد استفاده می‌کنند. در این حال کودک دارو را می‌مکد و حین مکیدن دارو از روی دندان‌های بالای عبور می‌کند. در صورتی که این وضعیت برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، موجب کلسیفیکاسیون سطوح مینای دندان میشود و در نهایت پوسیدگی دندان را نیز به همراه خواهد داشت.
در هر صورت میزان تخریب کاملا به میزان اسیدیته بودن آهن، تعداد دفعات، مدت زمان و روش مصرف بستگی دارد. در هر صورت استفاده منظم از شربت‌های اسیدی به وضوح موجب تخریب ساختار دندان میشود. تحقیقات نشان داده است که قرص‌های جویدنی، اسید اسکوربیک ویتامین C و شربت مولتی ویتامین نیز ممکن است موجب کاهش سختی دندانها شود.
رفع سیاهی دندان ناشی از مصرف قطره آهن
با مسواک زدن دوبار در روز آن هم بعد از مصرف مکمل آهن، می‌توان به جلوگیری از تغییر رنگ دندان کمک کرد. همچنین استفاده از جوش شیرین نیز به عنوان لکه بر دندان بسیار برای رفع این مشکل کمک کننده است. البته استفاده از این روش برای کودک نوپا کمی دشوار است زیرا ممکن است که از طعم آن خوشش نیاید. در صورتی که کودک شما با این روش مشکل دارد، شما می‌توانید به جای مسواک از دستمال مرطوب که آغشته به جوش شیرین استفاده کنید و دندان‌هایی که تغییر رنگ داده‌اند را با انگشت خود به آرامی شستشو دهید. در صورتی که این تغییر رنگ برای شما نگران کننده است، می‌توانید از دندانپزشک بخواهید که به صورت حرفه‌ای دندان‌های فرزندتان را تمیز کند.
همان طور که گفته شد، گاهی ممکن است سیاهی دندان کودکان ناشی از پوسیدگی دندان باشد، در صورت مشاهده علائم پوسیدگی دندان و برطرف نشدن سیاهی دندان کودکان، برای درمان پوسیدگی باید به دندانپزشکان کودکان مراجعه کنید.
علائم پوسیدگی دندان در کودکان چیست؟
پوسیدگی دندان ممکن است در هر کودک به صورت متفاوت ظاهر شود. به طور کلی پوسیدگی دندان به صورت موارد زیر دیده میشود:
- در بخش‌های آسیب دیده دندان، لکه‌های سفید ایجاد میشود. وجود لکه‌ها به معنای آن است که مینای دندان شروع به شکستن کرده است. این نشانه‌ها ممکن است موجب حساسیت زود هنگام دندانها شوند.
- حفره‌ای بر روی دندان و به رنگ قهوه‌ای روشن دیده میشود.
- حفره عمیق‌تر شده و سایه‌های تیره تری ایجاد میشود. رنگ حفره از قهوه‌ای به سیاه تبدیل میشود.
برخی اوقات پس از بررسی توسط دندانپزشک، حفره موجود در دندان کودک شما مشخص میشود. اما کودک شما ممکن است حس زیر را داشته باشد:
- درد در ناحیه اطراف دندان
- حساسیت به برخی غذاها نظیر شیرینی و نوشیدنی‌های گرم و سرد
درمان پوسیدگی دندان کودکان
نوع درمان وابسته به علائم، سن، سلامت عمومی کودک و به شدت وضعیت دندان بستگی دارد.
در اغلب اوقات برای درمان نیاز به برداشتن قسمت پوسیده دندان و جایگزینی آن با مواد پر کننده است. پرکننده به موادی گفته میشود که در دندان قرار می‌گیرد و آسیب و حفره ایجاد شده ناشی از پوسیدگی دندان را ترمیم می‌کند پر کردن دارای انواع مختلفی است:
- ترمیم دندان به روش مستقیم: در این روش طی یک جلسه درمانی مواد پرکننده مستقیماً در حفره ریخته میشود. این مواد پرکننده ممکن است از جنس نقره، پودرهای ظریف شیشه‌ای، اسید اکریلیک و یا رزین باشد. این مواد اغلب هم رنگ دندان هستند.
- ترمیم دندان به روش غیر مستقیم: این روش معمولا طی دو جلسه درمانی انجام میشود و شامل، روکش، تاج و بریج هستند. این قطعات معمولا از جنس طلا، آلیاژهای فلز پایه، سرامیک و یا کامپوزیت هستند و حتی شبیه مینای دندان طبیعی ساخته می‌شوند.
پیشگیری از سیاه شدن دندان کودکان با مصرف قطره آهن
شما می‌توانید با رقیق کردن مکمل آهن توسط آب از ایجاد لکه جلوگیری کنید. مي‌توانید این مکمل را به آب پرتقال اضافه کنید زیرا ویتامین C باعث افزایش جذب آهن میشود. البته این نکته را بدانید که اضافه کردن مکمل آهن به شیر ایده خوبی نیست زیرا شیر در جذب آهن اختلال ایجاد می‌کند. شما می‌توانید برای اطمینان بیشتر این مکمل را همراه با نی به کودک خود بدهید. البته دقت کنید که کودک تمام مایع را بنوشد. روش ذکر شده می‌تواند به طور کامل از ایجاد لکه جلوگیری کند. آکادمی اطفال آمریکا غذاهای غنی از آهن نظیر گوشت قرمز، غذاهای غنی شده با آهن، سبزیجات غنی از آهن و میوه‌های حاوی ویتامین C را به عنوان راهی برای دریافت آهن کافی برای کودکان نوپا توصیه می‌کنند.
سوالات متداول:
علت پوسیدگی دندان شیری در کودکان چیست؟
یکی از مهم‌ترین دلایل به وجود آمدن پوسیدگی و خراب شدن دندان کودکان خوردن زیاد شیرینی و مواد قندی و به دنبال آن رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان و باقی ماندن ذرات خوراکی داخل دندانها است.
آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان کودک میشود؟
قطره آهن معمولا سبب تغییر رنگ دندانها میشود و نه پوسیدگی آنها. این قطره دارای رنگدانه است و این رنگدانهها بر روی نواحی دندانی قرار گرفته و به مرور سبب تغییر رنگ دندانها میشود.
اگر سیاهی دندان ناشی از قطره آهن برطرف نشد، ممکن است به دندان دائمی کودک انتقال پیدا کند؟
خیر، این سیاهی بعد از جایگزین شدن دندان شیری با دندان دائمی، به دندان دائمی منتقل نمی‌شود.
