روکش سرامیکی دندان: مزایا، ماندگاری و قیمت

نوع خاصی از سرامیک ساخته می‌شود که، چینی نامیده‌ می‌شود؛ و به طور ویژه، برای درمان‌های دندانپزشکی مورد استفاده، قرار می‌گیرد. زیست سازگاری، زیبایی، غیر قابل حل شدن و سختی سرامیک‌ها، آن‌ها را به یک گزینه مناسب، برای ساخت روکش‌های دندان، تبدیل می‌کند. در این مقاله به مزایا، انواع روکش‌ها، روش کاشت روکش سرامیکی، به علاوه بررسی مراقبت‌های بعدی و عوارض احتمالی، می‌پردازیم.

روکش سرامیکی دندان چیست؟

روکش‌های تمام سرامیکی، برای نصب بر روی دندان پر شده، ساخته می‌شوند. این روکش‌ها، به بازیابی عملکرد جویدن، کمک می‌کنند؛ بدون اینکه پر شدگی دندان، از بین برود. آن‌ها، بهترین تطابق رنگ طبیعی دندان را، در مقایسه با هر نوع تاج دیگری، ارائه می‌دهند. همچنین اگر شما به فلز حساسیت داشته باشید، روکش‌های سرامیکی، انتخاب خوبی هستند.

انواع روکش‌های سرامیکی دندان عبارتند از:

روکش‌های چینی قابل پرس تقویت شده با لوسیت

روکش‌های قابل پرس IPS Empress که اولین بار، ۱۵ سال پیش معرفی شدند، دارای استحکام خمشی ۱۶۰ مگا پاسکال بوده و نشان داده‌اند که بسیار زیبا و بادوام هستند. با استفاده از این سیستم، پزشکان می‌توانند ترمیم‌هایی انجام دهند که به دندان‌های طبیعی، بسیار شبیه باشد. در این سیستم، از یک راهنما، برای تعیین رنگ دندان استفاده می‌شود که به تعیین رنگ مناسب دندان، کمک می‌کند. این اطلاعات، به تکنسین اجازه می‌دهد تا در هنگام نصب کردن تاج، قالب صحیح را انتخاب نماید. روکش‌های IPS Empress، شفافیت بالایی دارند و به همین دلیل، در همرنگ شدن با دندان‌های مجاور، موفق هستند، بنابراین می‌توان حتی برای موارد سخت‌تر هم، یک رنگ دندان دقیق را به دست آورد.

روکش‌های چینی لیتیوم دی سیلیکات

روکش‌های IPS e.max، که از قالب‌های شیشه‌ای لیتیوم دی سیلیکات زیست سازگار ساخته شده‌اند، در برابر شکست با مقاومت خمشی ۴۰۰ مگاپاسکال، مقاوم می‌باشند؛ که سه برابر قوی‌تر از Empress است. روکش‌ها را، برای ارائه تناسب و عملکرد صحیح، می‌توان پرس کرد و یا تراش داد. با e.max می‌توان ترمیم‌های تمام کانتور، ایجاد کرد و یا با استفاده از پرسلن روی لایه مینا را با IPS e.max، پوشش داد. سرام، یک سرامیک لایه بندی جامع می‌باشد که قادر به دستیابی به نتایج عالی زیبایی است.

زیرکونیای جامد یا یکپارچه

روکش‌های زیرکونیایی تمام کانتور جامد یا یکپارچه برای ترمیم‌ دندان‌های خلفی ایده آل بوده و با مقاومت خمشی ۱۲۰۰ مگاپاسکال بسیار قوی هستند. روکش‌های ساخته شده با CAD/CAM، تناسب حاشیه‌ای بسیار دقیقی را ارائه می‌دهند و عملاً نشکن هستند. روکش‌های زیرکونیایی یکپارچه در گذشته، اغلب بسیار گران بودند؛ اما به تدریج رنگ‌ آن‌ها به طور قابل‌توجهی بهبود یافته‌ است و اکنون می‌توانند با دندان‌های مجاور مطابقت داشته باشند. سایه‌های افکت، می‌توانند به مشخص شدن سطح اکلوزال تاج کمک کنند و جدیدترین روکش‌های زیرکونیایی یکپارچه، شفافیت و سایه روشن طبیعی را ارائه می‌دهند. صافی سطح و دوام روکش‌های زیرکونیا، آن‌ها را به یک انتخاب مناسب برای کسانی که دندان قروچه دارند، تبدیل کرده‌ است. اگر در حین نصب، نیاز به اصلاح اکلوزال باشد، زیرکونیای یکپارچه، با استفاده از مواد پولیش معمولی با سرعت کم، برای پرسلن‌ها به راحتی صیقل داده می‌شود. از آنجایی که رنگ روکش، در سرتاسر تاج یکسان است، هیچ خطری برای نمایان شدن رنگ مات دندان، وجود ندارد؛ مشکلی که اغلب هنگام تنظیم PFM معمولی، پیش می‌آید.

زیرکونیا با شفافیت بالا

زیرکونیا با شفافیت بالا، به ویژه برای روکش‌ دندان‌های جلویی، مناسب است؛ اما می‌تواند برای تاج دندان‌های عقبی نیز استفاده شود. این روکش، شفافیت واقعی را ارائه می‌دهد و دارای استحکام خمشی بین ۵۹۰ تا ۷۲۰ MPA است. این ماده بسیار زیست سازگار است و باعث تضمین سلامت بافت و همچنین زیبایی طبیعی می‌شود. زیرکونیای با شفافیت بالا، پس از ورود به دهان، رنگ دندان‌های مجاور را منقل می‌کند، بنابراین این ترمیم‌ها، همراه با زیبایی، با هم ترکیب می‌شوند. می‌توان از زیرکونیا با شفافیت بالا، در ترمیم‌های یکپارچه و یا لایه‌ای استفاده کرد. شفافیت آن، به دلیل نحوه پردازش مواد آن است؛ که اثرات ناخالصی‌ها و عیوب ساختاری را، که می‌تواند بر عملکرد آن تاثیر بگذارد، به حداقل می‌رساند.

مزایای روکش سرامیکی دندان

ما آنچه را که به عنوان مهم ترین مزیت‌های روکش‌های سرامیکی شناخته شده‌است را تقسیم بندی کرده‌ایم:

1. دوام: مانند همه روکش‌ها، انواع سرامیکی آن نیز، در موارد ترک خوردگی، لکه‌ شدن، بریدگی یا پوسیدگی دندان و یا پرکردگی بسیار بزرگ، از دندان شما محافظت می‌کند. روکش، همچنین یک راه حل ایده آل برای تثبیت بریج دندان و یا پوشاندن ایمپلنت است. روکش‌های سرامیکی، دارای ویژگی‌های تثبیت‌کننده منحصر به فردی هستند که تمام آسیب‌پذیری‌های ذکر شده در بالا را برطرف می‌‌نمایند.
2. برتر از نظر زیبایی: روکش‌های سرامیکی، ظاهری بسیار طبیعی دارند و دندانپزشک شما، این توانایی را دارد که رنگ‌ آنها را دقیقاً با دندان‌های اطراف خود مطابقت دهد.
3. متناسب با دندان‌های شما: از آنجایی که روکش سرامیکی شما، با استفاده از یک قالب از دندان‌های خودتان ساخته شده است، امکان ندارد که روکش در اطراف دندان‌های شما، لق و یا شل باشد. این ویژگی، بر راحتی روکش شما تأثیر می گذارد؛ هدف این است که شما احساس کنید که اصلاً چیز اضافی در دهان شما نیست.
4. ضد حساسیت: هنگامی که نصب روکش سرامیکی را انتخاب می‌کنید، خطر ایجاد هرگونه واکنش آلرژیک به فلز، از بین می‌رود.
5. قابلیت ترمیم: بسیاری از بیمارانی که ما با روکش درمان می‌کنیم حتی نمی‌دانند که قبلاً، به دلیل حساسیت دندان آسیب‌دیده، از دندان‌های دیگر خود، در هنگام جویدن، بیش از حد کار می‌‌کشیدند. هنگامی که روکش سرامیکی خود را نصب کنید، می‌توانید حتی تردترین و سفت‌ترین غذا را هم، با خیال راحت، میل کنید.
6. مناسب برای دندان‌های جلو: به دلیل ظاهر طبیعی روکش‌های سرامیکی، اگر روی هر یک از دندان‌های جلویی خود، به روکش نیاز داشته باشید، بسیار عالی هستند.

مراحل ساخت و جایگذاری روکش سرامیکی دندان

معمولاً شما باید دو بار به دندانپزشک مراجعه کنید، تا برای نصب روکش سرامیکی دندان خود، آماده شوید. در بعضی موارد، ممکن است که روکش سرامیکی دندان شما، در مطب دندانپزشک، ساخته شود.

اولین معاینه برای نصب روکش سرامیکی

در اولین ویزیت، دندانی که قرار است روکش را دریافت کند، معاینه و آماده می‌شود. یک عکس اشعه ایکس، از دندان و استخوان‌های اطراف آن گرفته می‌شود. در صورت وجود موارد زیر، دندانپزشک، ممکن است که، قبل از نصب روکش دندان، برای شما یک درمان ریشه انجام دهد:

• پوسیدگی دندان
• خطر عفونت
• آسیب رسیدن به پالپ دندان

دندانی که روکش را دریافت می‌کند، در بالا و کناره‌ها سوهان می‌خورد. با این کار، فضایی برای خود روکش، ایجاد می‌شود. مقدار دندانی که سوهان کشیده می‌شود، بستگی به نوع روکش شما دارد (روکش تمام چینی یا ترکیب فلز و چینی). اگر مقدار زیادی از دندان شما از بین رفته باشد، به دلیل آسیب دیدگی و یا پوسیدگی، می‌توان از مواد پرکننده برای “ساختن” دیواره دندانی کافی، برای جایگزینی روکش، استفاده کرد.

پس از تغییر شکل دندان، از یک خمیر یا بتونه برای تهیه یک قالب از دندانی که قرار است روکش را دریافت کند، استفاده می‌شود. قالب‌هایی از دندان‌های بالا و زیر دندانی که قرار است روکش دندان را دریافت نماید نیز ساخته می‌شود. این کار برای اطمینان از اینکه روکش سرامیکی، روی گاز زدن شما، تاثیر منفی نداشته باشد انجام می‌گردد.

قالب‌ها، به آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می‌شوند. آزمایشگاه، روکش‌ها را می‌سازد؛ و معمولاً در عرض دو تا سه هفته به مطب دندانپزشکی می‌فرستد. در طی اولین ویزیت در مطب، دندانپزشک شما یک روکش موقت برای پوشاندن و محافظت از دندان، در زمانی که منتظر روکش دائمی دندان خود هستید، می‌سازد.

ویزیت دوم برای نصب روکش سرامیکی

در ویزیت دوم، روکش سرامیکی دائمی، روی دندان شما قرار می‌گیرد. ابتدا روکش موقت، برداشته شده و تناسب و رنگ روکش دائمی، بررسی می‌شود. اگر همه چیز درست باشد، گاهی اوقات از یک بی حس کننده موضعی (داروی بی حس کننده) برای بی‌حس کردن دندان استفاده شده و روکش جدید، به طور دائم در جای خود چسبانده می‌شود.

روکش‌های دندانی یک روزه

در صورتی که دندانپزشک شما تجهیزات لازم را داشته باشد، می‌تواند روکش دندان را در مطب دندانپزشکی نیز بسازد. این فرآیند، مشابه روش سنتی ساخت روکش است؛ اولین مرحله، حذف پوسیدگی و شکل دادن به دندان، برای جا افتادن کامل آن در داخل روکش است. البته بعد از این مرحله، ساخت روکش اصلی، متفاوت است. در روش یک روزه، یک دستگاه اسکن (“واند”) برای گرفتن عکس‌های دیجیتالی از دندان، به داخل دهان وارد می‌گردد. یک نرم افزار کامپیوتری، از روی این تصاویر، یک مدل سه بعدی از دندان ایجاد می‌کند. سپس این طرح دیجیتال، به دستگاه دیگری در مطب فرستاده می‌شود که شکل روکش را، از یک بلوک سرامیکی می‌تراشد. این روش ساخت روکش دندان را، طراحی به کمک کامپیوتر و ساخت به کمک کامپیوتر (CAD/CAM) می‌نامند. در کمتر از ۱۵ دقیقه، روکش، آماده چسبانده شدن در جای خود است.

در زیر، تعدادی از تصاویر قبل و بعد از عمل نصب روکش چینی را مشاهده می‌کنید.

قبل و بعد از عمل نصب روکش چینی

مراقبت‌های پس از جاگذاری روکش سرامیکی دندان

دندان، با داشتن روکش سرامیکی، نیاز به مراقبت خاصی ندارد. با این حال، دندان زیر روکش، باید از پوسیدگی و یا بیماری لثه، محافظت شود. به همین دلیل، شما باید به رعایت اصول بهداشت دهان و دندان ادامه دهید. این اصول، شامل مسواک زدن دندان‌هایتان دو بار در روز و نخ دندان کشیدن یک‌بار در روز است؛ به‌ ویژه در اطراف ناحیه روکش که در آن ناحیه، لثه به دندان می‌رسد. همچنین برای جلوگیری از ترک خوردن روکش چینی، از گاز گرفتن چیز‌های سخت (مثلاً جویدن یخ یا گاز زدن بلال) خودداری کنید.

ماندگاری روکش سرامیکی دندان

به طور متوسط، روکش‌های دندانی بین ۵ تا ۲۰ سال، دوام می‌آورند. طول عمر یک روکش چینی، به میزان فشاری که روکش در معرض آن قرار می‌گیرد، نحوه رعایت بهداشت دهان و عادات شخصی مربوط به دهان بستگی دارد. این عادات مربوط به دهان، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• دندان قروچه یا فشردن دندان‌ها
• جویدن یخ
• جویدن ناخن
• استفاده از دندان برای باز کردن بسته بندی

معایب روکش سرامیکی دندان

1. روکش‌های سرامیکی (روکش تماماً سرامیکی) به اندازه روکش‌های ترکیبی چینی و فلز، بادوام نیستند.
2. آنها ممکن است دندان دائمی مجاور خود را، کمی بیشتر از روکش‌های فلزی یا رزین، ضعیف کنند.

عوارض احتمالی پس از جاگذاری روکش دندان

چندین مشکل وجود دارد که ممکن است با گذشت زمان، در مورد روکش خود تجربه کنید، از جمله:

• ناراحتی یا حساسیت: دندانی که به تازگی روکش سرامیکی دریافت کرده، ممکن است بلافاصله پس از عمل حساس شود، زیرا بی‌حسی آن برطرف می‌گردد. اگر دندان روکش‌دار هنوز عصب دارد، ممکن است کمی حساسیت به گرما و سرما را تجربه کنید. دندانپزشک، ممکن است توصیه کند که دندان‌های خود را با خمیر دندان ساخته شده برای دندان‌های حساس، مسواک بزنید. درد یا حساسیتی که هنگام گاز گرفتن روی دندان احساس می‌شود، معمولاً به این معنی است که روکش دندان، بیش از حد بلند است. اگر چنین است، با دندانپزشک خود تماس بگیرید. این مشکل به راحتی رفع می‌شود.
• روکش سرامیکی خرد شده: روکش‌های ساخته شده از جنس تمام چینی، گاهی اوقات ترک خورده و خرد می‌شوند. شکستگی‌های کوچک، قابل ترمیم هستند و روکش، در دهان شما باقی می‌ماند. اگر شکستگی روکش، بزرگ باشد و یا اگر تعداد ترک‌ها زیاد باشد؛ روکش دندان ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد.
• روکش سرامیکی لق: گاهی اوقات، سیمانی که روکش را نگه می‌دارد، ممکن است که از زیر روکش، شسته شود. این نه تنها باعث لق شدن روکش می‌گردد، بلکه به باکتری‌ها اجازه می‌دهد تا به داخل نشت کنند و باعث پوسیدگی باقی مانده دندان شوند. اگر احساس کردید که روکش دندان شما لق شده است، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
• افتادن روکش سرامیکی: روکش دندان ممکن است بیفتد. وقتی این اتفاق می‌افتد، معمولاً به دلیل بی تناسب بودن روکش و یا کمبود سیمان چسباننده است. اگر این اتفاق برای شما افتاد، فوراً به مطب دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک شما، دستورالعمل‌های خاصی را در مورد نحوه مراقبت از دندان و روکش آن، تا زمانی که بتوانید برای قرار ملاقات بعدی مراجعه کنید، به شما می‌دهد. دندانپزشک، ممکن است بتواند روکش شما را دوباره در جای خود، بچسباند. اگر روکش سرامیکی را نتوان در جای خود قرار داد، باید یک روکش سرامیکی جدید ساخته شود.

هزینه روکش سرامیکی دندان

قیمت هر درمان، کاملاً به نیاز شما بستگی دارد. به عنوان مثال، اندازه و شکل روکشی که ممکن است نیاز داشته باشید بر اساس میزان آسیب دیدگی دندان شما است، همچنین ممکن است به بیش از یک روکش چینی نیاز داشته باشید. علاوه بر این، هزینه روکش‌های دندان، بسته به محل زندگی شما، می‌تواند متفاوت باشد.

سؤالات متداول

آیا روکش‌های سرامیکی ایمن هستند؟

هر دو روش و مواد مورد استفاده، برای ساخت روکش‌های چینی ایمن می‌باشند و مورد تایید FDA هستند.

روکش‌های PFM چیست؟

روکش‌های PFM مخفف «ترکیب چینی با فلز» هستند و مزایای روکش‌های فلزی (دوام) را با مزایای زیبا سازی روکش‌های چینی ترکیب می‌کنند.

آیا نصب روکش‌های سرامیکی دردناک است؟

با کمک یک دندانپزشک مجرب که روکش‌های چینی و دندانی زیادی را با موفقیت نصب کرده است، خیر.

زمانی که دندان‌های شما برای روکش آماده می‌شوند و زمانی که روکش‌ها نصب می‌گردند، تحت بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرید و دارو مصرف می‌‌نمائید. پس از اتمام اولین قرار ملاقات، و قرار دادن روکش‌های موقت، ممکن است مقداری حساسیت در لثه‌ها و اطراف روکش، احساس کنید.

چه چیزی می‌تواند به روکش‌های سرامیکی آسیب برساند؟

اگر پوسیدگی، به مینای دندانی زیر روکش، آسیب برساند، روکش ممکن است از جای خود جدا شود یا شروع به جابجا شدن از روی دندان کند. همچنین یک گاز زدن نامناسب، می‌تواند فشار بی موردی را روی روکش شما وارد کند و باعث شکستگی، ترک خوردن و یا جابجایی آن شود. صدمات دندانی، دندان قروچه، عادات بد دندانی و غیره نیز، می‌تواند منجر به آسیب به روکش شوند.

آیا قهوه، روکش چینی را لکه می‌کند؟

اگرچه روکش‌های چینی، در برابر لکه شدن مقاوم هستند، اما مایعات تیره رنگ مانند قهوه، به مرور زمان، آنها را لکه می‌کنند.

آیا غذا به روکش‌های سرامیکی می‌چسبد؟

ممکن است که غذاهای چسبنده، به روکش دندان بچسبند و باعث ایجاد حفره‌هایی در آن‌ها شوند که منجر به پوسیدگی دندان گردند.

غذاهای سرد: پس از عمل نصب روکش، دندان‌های شما ممکن است حساس‌تر شده و هنگام خوردن غذاهای سرد، احساس درد کنید.