تمام کودکان در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند. مینای دندان لایه سختی است که روی دندان ها را پوشانده و در دندان های شیری نازکتر و نرمتر است به همین علت دندان های شیری بیشتر در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند. خوشبختانه تا حد زیادی میتوان از پوسیدگی دندان ها جلوگیری کرد.
دندانهای شیری به کودکان در جویدن غذا و صحبت کردن کمک میکنند. همچنین وظیفه دیگر دندانهای شیری این است که رشد دندان های دائمی را کنترل و هدایت کنند. بنابراین لازم است که از سن پایین فرد از دندان های خود مراقبت کند.
علل پوسیدگی دندان شیری در کودکان خردسال
باکتری های داخل دهان از قند موجود در غذاها و نوشیدنی ها تغذیه میکنند. این باکتری ها با تولید اسید به لایه خارجی دندان (مینای دندان) آسیب میرسانند. بزاق دهان به ترمیم این آسیب کمک میکند اما اگر به مرور زمان آسیب بیشتری ایجاد شود یک حفره یا سوراخ روی دندان ایجاد میشود.
چه کودکانی در معرض خطر پوسیدگی دندان قراردارند؟
همه ی کودکان در دهان خود باکتری دارند. بنابراین تمام کودکان در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند. اما موارد زیر میتواند خطر پوسیدگی دندان در در کودکان را افزایش دهد:
- میزان بالای باکتری هایی که باعث ایجاد حفره میشوند.
- رژیم غذایی سرشار از قند و نشاسته.
- بهداشت ضعیف دهان و دندان.
- کمتر بودن جریان بزاق از حد معمول.
علل پوسیدگی دندان در دوران کودکی
پوسیدگی های اولیه در دوران کودکی به مرور زمان ایجاد میشود و در مراحل اولیه به سختی قابل مشاهده است.
پوسیدگی دندان ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:
- لایه ی سفید مات روی دندان نزدیک به خط لثه که اولین علامت است و معمولا توسط والدین تشخیص داده نمیشود.
- لایه زرد، قهوه ای یا سیاه روی سطح دندان نزدیک به خط لثه که نشان دهنده پیشرفت پوسیدگی است.
- دندان هایی که قهوه ای مایل به سیاه هستند. این وضعیت نشان دهنده پوسیدگی پیشرفته است.
اهمیت تشحیص زود هنگام پوسیدگی دندان در کودکان خردسال
برای پوسیدگی زودرس دوران کودکی در مراحل اولیه میتوان با مراجعه به دندانپزشک از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کرد. متاسفانه با توجه به اینکه تشخیص پوسیدگی در مراحل اوایه دشوار است در بیشتر موارد پوسیدگی اولیه در دوران کودکی تا مراحل بعدی و جدی تر تشخیص داده نمیشود. در این زمان ممکن است کودک نیاز به درمان اساسی داشته باشد. دندان های فرزندتان را مرتب چک کنید. اگر چیز غیر عادی دیدید به دندانپزشک مراجعه کنید.
پوسیدگی دندان در کودک چگونه تشخیص داده میشود؟
دندانپزشک معمولا میتواند پوسیدگی دندان کودک شما را بر اساس موارد زیر تشخیص دهد:
- وضعیت قبلی کودک
- معاینه دهان کودک
- اشعه ایکس دندان
پوسیدگی دندان در کودک چگونه درمان میشود؟
درمان به علائم، سن، سلامت عمومی کودک و شدت پیشرفت بیماری بستگی دارد. در بیشتر موارد درمان نیاز به برداشتن قسمت پوسیده ی دندان و پر کردن دندان دارد. پرکننده ها موادی هستند که در دندان قرار میگیرند تا آسیب های ناشی از پوسیدگی دندان را ترمیم کنند. به این روش ترمیم هم گفته میشود. پر کردن انواع مختلفی دارد:
ترمیم مستقیم
در این روش مواد پر کننده مستقیما در حفره دندان قراد داده میشوند که در یک جلسه انجام میشود. این پرکننده ها ممکن است از نقره، پودر های شیشه ای ظریف، اسید های اکریلیک یا رزین ساخته می شوند و معمولا هم رنگ هستند.
ترمیم غیر مستقیم
در این روش ممکن است به 2 یا بیشتر از 2 جلسه درمان نیاز داشته باشید. این جلسات شامل مراحل پرکردن، آنلی، تاج و بریج هستند. این مواد با طلا، آلیاژ های فلز پایه، سرامیک یا کامپوزیت ساخته میشوند. بسیاری از این مواد میتوانند شبیه به مینای دندان طبیعی باشند.
پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان خردسال
عادات غذایی سالم و رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان اولین اقدامات برای از پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان است.
عادات غذایی خوب میتواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان:
- هنگامی که دوران شیردهی به کوک تمام شد او را از سینه یا شیشه شیر بگیرید.
- شیشه شیر را در رختخواب به کودک ندهید.
- هرگز نوشیدنی های شیرین را در شیشه شیر نوزاد نریزید.
از حدود شش ماهگی به کودک خود بیاموزید تا برای نوشیدن از فنجان استفاده کند. در حدود 12 ماهگی آنها باید فقط از یک فنجان برای نوشیدن مایعات استفاده کنند.
کودکان میتوانند از حدود شش ماهگی شروع به خوردن غذاهای جامد کنند. انواع مختلفی از غذاهای مغذی با بافت ها و طعم های مختلف به آنها بدهید.
همچنین:
- در صورت امکان داروهای بدون قند برای کودک تهیه کنید.
- به طور مرتب به دهان فرزندتان نگاه کنید تا علائم اولیه پوسیدگی را ببینید.
تمیز کردن دندان به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک میکند
تمیز کردن یا مسواک زدن دندان های کودک به از بین رفتن باکتری هایی که منجر به پوسیدگی میشوند کمک میکند.
- به محض رشد اولین دندان شروع به تمیز کردن دندان های کودک خود کنید. از یک پارچه مرطوب یا مسواک کوچک مخصوص کودک و آب استفاده کنید.
- از 18 ماهگی تا شش سالگی مقدار کمی خمیر دندان فلوراید کودکان را به اندازه یک نخود روی یک مسواک کوچک و نرم استفاده کنید.
- در سن شش سالگی کودکان میتوانند به اندازه یک نخود از خمیر دندان استاندارد فلوراید استفاده کنند.
- صبح و شب دندان ها و امتداد خط لثه کودک را مسواک بزنید.
- کودکان تا زمانی که بتوانند به تنهایی مسواک بزنند (معمولا در حدود هشت سالگی) به یک بزرگسال نیاز دارند تا به آنها کمک کند دندان های خود را مسواک بزنند.
معاینات دندانپزشکی میتواند علائم اولیه پوسیدگی دندان را تشخیص دهد
بهتر است که کودکان در سن دو سالگی برای معاینه ی دندان هایشان به دندانپزشک مراجعه کنند. مطمئن شوید که کودکان سنین بالاتر هم معاینات دندانپزشکی لازم را دریافت کنند. از دندانپزشک خود بپرسید که کودک شما هر چند وقت یک بار به معاینه دندان نیاز دارد.
سوالات پرتکرار
آیا کمبود کلسیم باعث پوسیدگی دندان در کودکان میشود؟
اگر بدن کمبود کلسیم داشته باشد کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان ها و دندان های شما تامین میکند. این کار استخوان ها و دندان های شما را ضعیف میکند و شما را در معرض خطر آسیب و پوسیدگی دندان قرار میدهد.
دندانپزشک چگونه پوسیدگی دندان کودکان را درمان میکند؟
دندانپزشک برای درمان پوسیدگی دندان کودکان قسمت پوسیده را تمیز میکند و آن را با یک رزین کامپوزیت همرنگ دندان یا یک پرکننده آمالگام مانند نقره، جیوه یا مواد دیگر پر میکند. دندان پر شده با روکش پوشانده میشود تا دندان عملکرد قبلی خود را بازیابد.
آیا پوسیدگی دندان برای کودک 6 ساله طبیعی است؟
پوسیدگی دندان در میان کودکان خردسال بیش از سایر بیماری های مزمن شایع است. در واقع حدود نیمی از کودکان 2 تا 11 ساله دچار پوسیدگی دندان های شیری میشوند.
اگر حفره های دندان شیری را درمان نکنید چه اتفاقی میفتد؟
حفره ها میتوانند به سرعت به حفره های بزرگ تبدیل شوند و نیاز به عصب کشی داشته باشند. اگر این حفره ها درمان نشوند ممکن است به عفونت های دندانی تبدیل شوند و باعث درد و تورم شوند.
چرا دندان های کودک 3 ساله من حفره های زیادی دارد؟
هر چه دهان کودک بیشتر با بزاق حاوی باکتری های حفره ساز تماس پیدا کند احتمال اینکه باکتری های مضر دهان از دندان های کودک تغذیه کنند بیشتر است در نتیجه احتمال ایجاد حفره در دندان های کودک بیشتر میشود.
پوسیدگی دندان از چه سنی شروع میشود؟
با توجه به اینکه در سنین پایین دندان ها ضعیف تر هستند بیشتر در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند. دندان های آسیاب کودک ( که در حدود دو سالگی رشد میکنند) ممکن است دچار پوسیدگی شوند.
اولین مرحله پوسیدگی دندان چه زمانی است؟
یک زیست لایه بی رنگ از باکتری که معمولا به عنوان پلاک شناخته میشود روی سطح خارجی دندان ها تشکیل میشود. ایجاد پلاک یک فرآیند طبیعی است و با مسواک زدن از بین میرود. ناحیه ی ضعیف شده مینای دندان دردناک نیست اما اولین مرحله از پوسیدگی دندان است.
