ایمپلنت‌های دندان میتوانند لبخندی زیبا و طبیعی به شما هدیه دهند و در عین حال کیفیت زندگی شما را افزایش دهند. ایمپلنت دندان اگر به درستی انجام شود، میتواند بسیار موفقیت آمیز باشد. اما برخی عوامل میتوانند باعث شکست ایمپلنت دندان شوند. با وجود اینکه این عوامل نادر هستند، اما زمانی که اتفاق میفتند میتوانند ناراحتی شدید برای بیمار ایجاد کنند یا حتی منجر به عوارض بیشتری شوند.
در این مقاله با علائم، علل و درمان شکست ایمپلنت آشنا خواهید شد. برای کاشت ایمپلنت باید به یک دندانپزشک با تجربه و ماهر مراجعه کنید. این کار خطرات، عوارض جانبی و زمان بهبودی را کاهش میدهد.
علائم شکست ایمپلنت دندان چیست؟
برخی از علائم شایع نشان دهنده شکست ایمپلنت دندان عبارتند از:
- مشکل در جویدن
- درد یا ناراحتی شدید
- عقب نشینی لثه
- تورم یا التهاب لثه
- شل شدن ایمپلنت یا حرکت آن در داخل دهان
ایمپلنت دندان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل سلامت عمومی بیمار، مراقبت های بعد از جراحی و مهارت و تجربه دندانپزشک با شکست مواجه شود.
دلایل اصلی شکست ایمپلنت دندان
در ادامه به برخی از دلایل اصلی شکست ایمپلنت اشاره میکنیم:
ناهماهنگی ایمپلنت
یکی از جنبه‌های چالش برانگیز کاشت ایمپلنت، قرار دادن ایمپلنت ها به گونه‌ای است که به طور کامل توسط استخوان احاطه شود. گاهی اوقات موقعیت ایده آل ایمپلنت در استخوان برای ایمپلنت مناسب نیست. بنابراین ایمپلنت و استخوان ممکن است در نهایت ناهماهنگ شوند. هنگامی که ایپملنت با استخوان هماهنگ نباشد تاج‌ها غیر طبیعی به نظر میرسند لثه‌ها عقب میروند و فلز خاکستریِ تیره ایمپلنت در اطراف لثه قابل مشاهده است.
اصلاح ایپملنت‌هایی که در موقعیت نامناسبی قرار گرفته اند میتواند مشکل باشد. برداشتن ایمپلنت میتواند به استخوان و دندان‌های مجاور آسیب برساند. به همین دلیل بسیار مهم است که از همان ابتدا کاشت ایمپلنت درست انجام شود. بنابراین مراجعه به دندانپزشک باتجربه نقش مهمی در روند درمان دارد.
قالبگیری ضعیف
قالب گیری توسط دندانپزشک انجام میشود و برای ساخت روکش ها به آزمایشگاه فرستاده میشوند. اگر قالب ها دقیق نباشند دندان های جایگزین ممکن است به درستی جا نشوند. تنها یک ناهماهنگی ظریف میتواند باعث ایجاد فاصله بین تاج و لثه شود که به اندازه کافی ظاهر و عملکرد دندان ها را به خطر می‌اندازد. این وضعیت میتواند باعث ورود باکتری ها به لثه شود و تا حد زیادی ظاهر و عملکرد دندان ها را به خطر بیاندازد. عفونت قابل درمان است، اما ممکن است مجبور شوید ایمپلنت را تعویض کنید. در این صورت هزینه درمان دو برابر میشود.
عامل دیگر سیمانی است که تاج دندان جدید را روی پایه ایمپلنت میچسباند که در صورت نشت روی لثه میتواند باعث عفونت شود. به همین دلیل است که مهارت دندانپزشک برای کاشت ایمپلنت بسیار مهم است.
پری ایمپلنت و سایر عفونت‌ها
پری ایمپلنت یکی از دلایل اصلی شکست ایمپلنت دندان است. درباره اینکه آیا پری ایمپلنت باید به عنوان یک بیماری در نظر گرفته شود یا عارضه ناشی از قرار گرفتن یک جسم خارجی در داخل دهان بحث وجود دارد. صرف نظر از این، ممکن است یک واکنش التهابی برای مدت کوتاهی پس از عمل ایجاد شود که ناشی از تشکیل باکتری در دهان است.
پری ایمپلنت میتواند به لثه و استخوان اطراف ایمپلنت آسیب برساند و احتمالاً منجر به از بین رفتن استخوان یا شکست ایمپلنت شود. این بیماری قابل درمان است، اما در اغلب موارد ایمپلنت باید تعویض شود. بیماران دیابتی، سیگاری ها و کسانی که بهداشت دهان نامناسب دارند بیشتر مستعد ابتلا به عفونت باکتریایی یا پری ایمپلنت هستند.
استئو اینتگراسیون ناموفق
استئو اینتگراسیون اصطلاحی است که برای توصیف ایجاد پیوند ساختاری بین استخوان و ایمپلنت تیتانیوم تازه کاشته شده استفاده میشود. این فرایند معمولاً از چند هفته تا چند ماه طول میکشد.
گاهی اوقات ایمپلنت به طور کامل با استخوان ترکیب نمیشود. این وضعیت میتواند باعث شل شدن یا حتی افتادن ایمپلنت شود. دلیل اصلی این مشکل استخوان ناکافی برای قرار دادن ایمپلنت است.
تراکم سلامت کلی استخوان برای ایمپلنت دندان مهم است. دندانپزشک قبل از کاشت ایمپلنت باید سلامت استخوان را بررسی کند. اگر فک استخوان کافی برای کاشت ایمپلنت نداشته باشد بیمار نیاز به پیوند استخوان یا لیفت سینوس خواهد داشت.
آسیب عصبی
آسیب عصبی یک عارضه نادر است؛ اما اگر ایمپلنت خیلی نزدیک به عصب قرار داده شود ممکن است اتفاق بیفتد. ابتلا به مشکل عصبی ناشی از بی تجربگی دندانپزشک است. دندان پزشک باید تمام عواملی را که روی درمان تأثیر میگذارند بررسی کند از جمله مشخص کردن محل مناسب قرار دادن ایمپلنت در رابطه با عصب و ساختارهای مهم دهان.
برخی از علائم آسیب عصبی عبارتند از: بی حسی، درد طولانی مدت یا احساس گزگز در اطراف لثه ها، لب، گونه ها یا زبان.
شکست ایمپلنت
ایمپلنت علیرغم اینکه از فلز ساخته شده است، اما ممکن است شل شود. حرکت ناشی از شل شدن ایمپلنت میتواند باعث شکستگی ایمپلنت شود. خوشبختانه به خاطر پیشرفت های فناوری ایمپلنت امروزه کمتر شاهد این مشکل هستیم، اما همچنان احتمال آن وجود دارد. به ویژه در موارد ارزان قیمت و آزمایشگاههای خارج از کشور که ممکن است از مواد نامرغوب استفاده کنند که منجر به عوارضی ناشی از اندازه و تناسب ایمپلنت میشوند و استحکام آن را به خطر می‌اندازند.
شما باید مطمئن باشید که دندانپزشک از موادی استفاده میکند که با استاندارد های ایمنی مصرف کننده مطابقت دارد.
پس زدن جسم خارجی و واکنش آلرژیک
هرگاه یک جسم خارجی وارد بدن شما شود احتمال بروز عوارض جانبی وجود دارد. ایمپلنت های دندان و سایر مواد مورد استفاده برای روش ایمپلنت ممکن است باعث واکنش آلرژیک شوند.
دندانپزشک ابتدا باید بررسی کند که آیا شما به این مواد آلرژی دارید یا خیر.
عوامل مؤثر بر موفقیت ایمپلنت دندان
عوامل متعددی میتواند بر موفقیت ایمپلنت دندان تأثیر گذار باشد. که عبارتند از:
بیماری لثه
لثه‌های سالم معیاری برای جراحی ایمپلنت دندان هستند؛ بنابراین اگر شما بیماری لثه داشته باشید قادر به انجام جراحی نخواهید بود.
بیماری لثه عفونتی است که میتواند به لثه و استخوان فک آسیب برساند. عفونت اگر درمان نشود میتواند باعث عدم موفقیت ایمپلنت شود. قبل از کاشت ایمپلنت باید برای درمان بیماری لثه به دندانپزشک مراجعه کنید.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن میتواند باعث شکست ایمپلنت دندان شود چون جریان خون را در لثه ها کاهش میدهد و روند بهبودی را کند میکند. مطالعات تحقیقاتی متعدد نشان میدهد که افراد سیگاری میتوانند تا 20 درصد در معرض خطر شکست ایمپلنت دندان قرار داشته باشند.
سیگار کشیدن به این معنی نیست که شما نمیتوانید ایمپلنت داشته باشید. اما اگر یک هفته قبل از کاشت ایمپلنت سیگار را ترک کنید و حداقل تا دو ماه پس از کاشت ایمپلنت سیگار نکشید ممکن است درمان شما نتیجه بهتری داشته باشد.
کافی نبودن استخوان فک
کاشت موفقیت آمیز ایمپلنت به استخوان فک کافی نیاز دارد. بدون استخوان سالم و کافی جراح نمیتواند ایمپلنت را با جراحی داخل فک قرار دهد. از دست دادن استخوان ممکن است ناشی از پوکی استخوان باشد. این وضعیت زمانی رخ میدهد که تراکم استخوان کاهش یابد. استخوان ها شکننده میشوند و خطر شکستگی افزایش میابد. بیماری شدید لثه هم میتواند باعث تحلیل رفتن استخوان فک شود.
بیماری
شکست ایمپلنت میتواند ناشی از ابتلا به بیماری خود ایمنی یا بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید و دیابت باشد چون باعث میشود روند بهبود کندتر شود. روند کند بهبودی میتواند از استئو اینتگراسیون یا پیوند ایمپلنت یا استخوان جلوگیری کند.
استفاده از برخی داروها هم میتواند منجر به شکست ایمپلنت دندان شود. بنابراین باید برای هر دارویی (نسخه‌ای و بدون نسخه) که مصرف میکنید با جراح صحبت کنید.
داروهای سوزش معده و داروهای افسردگی ممکن است رشد استخوان جدید را کاهش دهند بنابراین بر نحوه اتصال ایمپلنت با استخوان فک تأثیر میگذارند.
بهداشت نامناسب دهان و دندان
رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان پس از کاشت ایمپلنت بر میزان موفقیت آن تأثیر دارد. اگر محدودیت هایی دارید که بر دامنه حرکتی شما تأثیر میگذارد یا در توانایی تمیز کردن دندان هایتان اختلال ایجاد میکند کاندید مناسبی برای ایمپلنت دندان نیستید.
جراح بی تجربه
همه جراحان یکسان نیستند. اگر به یک جراح بی تجربه مراجعه کنید احتمال شکست ایمپلنت دندان وجود دارد.
یک جراح با تجربه میداند که از چه تعداد ایمپلنت برای حمایت از دندان های جدید استفاده کند. این موضوع اهمیت زیادی دارد. کم بودن تعداد ایمپلنت ها میتواند باعث ایجاد فشار بیش از حد روی ایمپلنت و شکست آن شود.
همچنین با مراجعه به یک دندانپزشک با تجربه میتوانید از ترومای ایاتروژنیک یعنی آسیب به بافت پریودنتال در اثر فعالیت دندانپزشک جلوگیری کنید.
به جراحی مراجعه کنید که تجربه بالایی داشته باشد. در جلسه مشاوره سؤالات زیر را بپرسید:
- جراح چند سال سابقه کار دارد؟
- جراح چند عمل کاشت دندان را در سال انجام میدهد؟
- میزان موفقیت جراح چقدر است؟ دلیل آن چیست؟
درمان شکست ایمپلنت؟
در مرحله اول اگر بعد از جراحی ایمپلنت دندان، عفونتی مانند پری ایمپلنت را تجربه کردید میشود بدون برداشتن ایمپلنت عفونت را درمان کرد. معمولاً التهاب با جرمگیری دندان درمان میشود. هر چه زودتر مشکل تشخیص داده شود شانس بیشتر برای درمان آن وجود دارد.
آسیب به استخوان اطراف ایمپلنت هم قابل درمان است. اما درمان شامل برداشتن استخوان و سپس پیوند استخوان میشود.
بسته به میزان آسیب ممکن است نیاز به برداشتن تاج و ایمپلنت باشد. اصلاح ایمپلنت های ناموفق میتواند مشکل باشد. فرایند برداشتن میتواند به استخوان و دندان های مجاور آسیب برساند. انجام صحیح این کار برای اولین بار مهم است و همچنین بسیار مهم است که به یک متخصص با تجربه و ماهر مراجعه کنید تا نتایج مطمئن تری را تجربه کنید.
مراقبت های پیشگیرانه برای شکست ایمپلنت
حتی اگر برخی از شکست های ایمپلنت دندان قابل پیشگیری نباشند اما شما میتوانید اقداماتی را برای پیشگیری از شکست انجام دهید:
- از ایمپلنت های دندانی خود به درستی مراقت کنید. روزانه مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و از دهانشویه استفاده کنید.
- هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.
- سیگار نکشید.
- برای استحکام استخوان ها مصرف کلسیم را افزایش دهید. مکمل مصرف کنید یا غذاهای حاوی کلسیم مانند شیر، کلم بروکلی، پرتغال و پنیر بخورید.
- از دندانپزشک خود در مورد محافظ دهان برای درمان دندان قروچه بپرسید.
- پس از کاشت ایمپلنت بلافاصله از دندان های جایگزین استفاده نکنید.
- از عادت هایی که به دندان ها آسیب میرساند پرهیز کنید (خوردن یخ و آب نبات).
جایگزین های ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان میتواند لبخند شما را زیبا کند، اما این روش برای همه مناسب نیست. جایگزین هایی که میتوان برای این روش در نظر گرفت عبارتند از:
بریج دندان
بریج دندان یک پروتز ثابت است که برای پر کردن شکاف دندان های از دست رفته استفاده میشود. بریج دندان ممکن است برای نوجوانانی که استخوان هایشان هنوز در حال رشد است مناسب باشد. چند نوع بریج دندان وجود دارد:
بریج متصل به رزین
این نوع از یک دندان مصنوعی با لبه هایی در هر دو طرف آن تشکیل شده است. این لبه ها با رزین به دندان های موجود در دو طرف شکاف در دهان چسبانده میشوند. این بریج ها نیازی به آسیاب کردن یا آماده سازی دندان ها به روشی که یک بریج سنتی انجام میدهد ندارد.
بریج سنتی
بریج ثابت همچنین از دندان های موجود به عنوان تکیه گاه دندان مصنوعی استفاده میکند. در این مورد دندان مصنوعی با استفاده از روکش‌های روی دندان های موجود در دو طرف شکافی که پر میکند پل میشود. از آنجایی که دندان های موجود کلاهک دارند این نوع بریج نسبت به بریج های متصل به رزین محکم تر هستند.
بریج کنسولی
این بریج فقط از یک طرف دندان مصنوعی پشتیبانی میکند. در غیر اینصورت مانند یک بریج سنتی است که از دندان موجود برای حمایت از دندان تقلبی استفاده میکند و کلاهک دارد.
پروتز های جزئی متحرک
این پروتز ها قابل جابجایی برای دندان های از دست رفته و جایگزین ارزان تری برای ایمپلنت دندان است.
برای پروتز های متحرک، یک یا چند دندان جایگزین به یک پایه پلاستیکی هم رنگ لثه چسبانده میشود که به دندان های طبیعی متصل میشود. هنگامی که تمام دندان ها از دست رفته باشند به پروتز کامل نیاز دارید.
سؤالات پرتکرار
ایمپلنت شسکته چه علائمی دارد؟
ایمپلنت ناموفق دائماً حرکت میکند. سایر نشانه های ایمپلنت دندانی شکسته ممکن است شامل درد، تورم یا عفونت باشد؛ اما همیشه اینطور نیست. اشعه ایکس از ایمپلنت ناموفق معمولاً از بین رفتن استخوان اطراف ایمپلنت را نشان میدهد.
آیا در صورت عدم موفقیت ایمپلنت میتوانید آن را دوباره انجام دهید؟
برای برخی افراد جایگزین کردن ایمپلنت ناموفق امکان پذیر است؛ بنابراین میتوان آن را با یک ایمپلنت جدید تعویض کنید. اما این در وهله اول به دلیل مشکل بستگی دارد و ممکن است نیاز به برداشتن ناموفق ایمپلنت دندان باشد. البته ایمپلنت جدید گزینه مناسبی نیست.
چه زمانی اکثر ایمپلنت‌های دندان شکست میخورند؟
مراحل اولیه کاشت ناموفق دندان ها در عرض سه تا چهار ماه پس از جراحی رخ میدهد. جراح شما باید پروتکل های مناسبی از جمله استریل کردن، جلوگیری از گرم شدن بیش از حد استخوان، طراحی فلپ سمت راست، قرار دادن صحیح ایمپلنت ها در جایی که استخوان کافی وجود دارد را رعایت کند.
چه داروهایی میتوانند باعث شکست ایمپلنت دندان شوند؟
داروهای ضد افرسدگی مانند فلوکستین (پروزاک)، سرترالین (زولوفت) و پاروکستین (پاکسیل) میتوانند در توانایی بدن شما برای پیوند ایمپلنت با استخوان اختلال ایجاد کنند. مطالعات درباره میزان خطر متفاوت است. برخی معتقدند که SSRI ها خطر شکست ایمپلنت را دو برابر میکنند.
کدام قسمت های دهان بیشترین میزان شکست ایمپلنت را دارند؟
مطالعات متعددی سعی کرده‌اند میزان شکست ایمپلنت را در نواحی مختلف کاشت ایمپلنت مقایسه کنند. مطالعات نشان داده اند که ایمپلنت‌ها در فک بالا بیشتر از فک پایین شکست میخورند. علاوه بر این ناحیه قدامی فک بالا بیشترین میزان شکست ایمپلنت را نشان داد.
چه تعداد از ایمپلنت های دندان با شکست مواجه میشوند؟
مطالعات نشان داده اند که بین 5 تا 10 درصد ایمپلنت های دندان با شکست مواجه میشوند. از طرف دیگر این بدان معناست که بین 90 تا 95 درصد موفقیت وجود دارد که از نظر روش های دندانپزشکی شانس بسیار خوبی است.
