ایمپلنت دندان یکی از رایجترین روشهای جایگزینکردن دندان از دست رفته است. مراقبت بعد از ایمپلنت دندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چراکه جایگزین دندان دائمی است. پس از کاشت مدتی خونریزی و تورم در محل ایمپلنت مشاهده خواهید کرد که این امر کاملاً طبیعی است. میتوانید خونریزی و تورم را با استفاده از گاز استریل و کمپرس یخ به حداقل برسانید. بهتر است در ابتدا برای شستوشو فقط از آبنمک ولرم یا دهانشویههای ضدعفونیکننده بدون الکل استفاده کنید و از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، مخصوصاً در اطراف ایمپلنت، خودداری کنید. تا بهبودی کامل لثه باید از خوردن غذاهای داغ و تند خودداری کنید تا به لثه آسیبی نرسد. برای جلوگیری از هرگونه آسیب به ایمپلنت هم مدتی از خوردن غذاهای جامد و جویدنی پرهیز کنید. روند بهبودی بعد از ایمپلنت دندان به رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی بستگی دارد. در صورت عدم رعایت بهداشت ممکن است که محل ایمپلنت دچار عفونت شود.
مراقبت در ساعات اولیه پس از ایمپلنت
بلافاصله پس از کاشت ایمپلنت درون استخوان فک و لثه، ممکن است که درد، خونریزی و تورم را در آن ناحیه تجربه کنید. خونریزی، تورم، کبودی یا ناراحتی در ساعات و روزهای اولیه پس از کاشت ایمپلنت امری طبیعی است. اگر خونریزی شما بیش از حد است، یعنی دهان پر از خون شده، سعی کنید که یک گاز استریل را به مدت ۳۰ دقیقه در محل بگذارید و به آرامی دندانها روی هم فشار دهید. این شرایط پس از دو یا سه روز کمکم برطرف میشوند. در صورت ادامه خونریزی پس از آن بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید. همچنین اگر ایمپلنت را روی فک بالایی قرار دارد، ممکن است که تا چند روز پس از کاشت، خوندماغ شوید که این کاملاً طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد. رعایت نکات زیر در ساعات اولیه پس از کاشت ایمپلنت بسیار حائز اهمیت است:
رژیم غذایی
پس از جراحی شما به یک رژیم غذایی خاص برای جلوگیری از آسیب به لثه و ایمپلنت دارید که در زیر میتوانید آن را مشاهده کنید:
- تا دو ساعت پس از انجام جراحی و تا زمان پایان تأثیر بیحسی غذا نخورید.
- از خوردن غذاها و نوشیدنیها داغ خودداری کنید.
- غذاهای مایع و غیرجویدنی بخورید.
- نوشیدنیهای سرد بنوشید.
- آبمیوه و اسموتی بنوشید.
- از نی برای خوردن نوشیدنی استفاده نکنید.
- غذاها یا نوشیدنیها را در دهانتان نچرخانید.
بایدها و نبایدها
پس از ایمپلنت، دندانپزشک به شما دستورالعملهایی برای مراقبت از ایمپلنت به شما میدهد. بخش از این دستورالعملها شامل نکات مراقبتی زیر میشوند:
- استراحت کنید و فعالیتهای بدنی را کم کنید.
- برای چند روز تا جایی که ممکن است خم نشوید و سرتان را پایین نگیرید.
- در ۲۴ ساعت ابتدایی از شست و شوی دهان پرهیز کنید.
- پس از یک روز با محلول آبنمک ولرم اقدام به شستوشو دهان کنید.
- چند روز مسواک نزنید و از نخ دندان استفاده نکنید.
- از لمس ناحیهی ایمپلنت خودداری کنید.
- از خوابیدن روی صورت خودداری کنید.
- از بیرون ریختن آب دهان و تخلیه بینی بهصورت مکرر خودداری کنید.
- سعی کنید که از دهانتان عطسه کنید نه از دماغ
- از استعمال دخانیات خودداری کنید.
- از گذاشتن دندان مصنوعی روی ایمپلنت خودداری کنید.
- آنتیبیوتیکها و مسکنها تجویز شده را حتماً سر ساعت مصرف کنید.
- اگر دندانقروچه دارید حتماً با دندانپزشک در مورد گرفتن محافظ دندان مشورت کنید.
مراقبت در هفته اول پس از ایمپلنت
پس از چند روز هر گونه تورمی باید از بین رفته باشد و درد هم باید کم شده باشد. این نشانه این است که ناحیه اطراف ایمپلنت بهخوبی در مسیر بهبود قرار گرفته است و اکنون میتوانید تمرکز خود را به جنبههای دیگر مراقبت از ایمپلنت معطوف کنید. نکات زیر را در هفته اول پس از ایمپلنت رعایت کنید:
رژیم غذایی
بعد از گذراندن چند روز ابتدایی بعد از ایمپلنت میتوانید آرامآرام رژیم غذایی قبل از ایمپلنت خود را شروع کنید. اما بهتر است که نکات زیر را دربارهی مواد غذایی مصرفی خود فراموش نکنید:
- با طرف دیگر غذا بخورید.
- بعد از سه یا چهار روز میتوانید غذاهای نیمهجامد مصرف کنید.
- از خوردن غذاهایی که ممکن است بین دندان گیر کنند خودداری کنید.
- از خوردن میوههای هستهدار خودداری کنید.
- از خوردن هر چیزی که لبههای تیز دارد خودداری کنید.
بایدها و نبایدها
با کاهش تورم و درد نکاتی را دربارهی مراقبت و بهداشت دندانهای خود باید رعایت کنید که برخی از آنها شامل موارد زیر میشوند:
- داروهای تجویز شده را تا پایان مصرف کنید.
- کمپرس یخ روی گونه را تا دو یا سه روز پس از کاشت ایمپلنت ادامه دهید.
- بعد از هر وعده غذایی، دهان خود را کاملاً تمیز کنید. ذرات غذا میتوانند در روند بهبودی ایمپلنت شما مشکل ایجاد کنند و باعث عفونت شوند.
- پس از سه یا چهار روز مسواک زدن دندانها را میتوانید شروع کنید. لازم است تا اطراف ایمپلنت را با استفاده از گوش پاککن تمیز کنید. برای مسواک زدن دندانهای طرف ایمپلنت بهتر است که از مسواکهای بیندندانی، که سر کوچکتری دارند، استفاده کنید.
- در مورد استفاده از نخ دندان بهتر است احتیاط کنید و در اطراف ایمپلنت از نخ دندان استفاده نکنید. به آرامی نخ دندان بکشید، چرا که کشیدن لبها و باز کردن بیش از حد دهان ممکن است باعث کشیدگی و آسیب به ایمپلنت شود. علاوه بر این، دست شما ممکن است حاوی باکتری باشد و احتمال انتقال این باکتریها به درون دهان را افزایش میدهد.
- بعد از دو یا سه روز فعالیتهای سبک را میتوانید دوباره شروع کنید. البته همچنان از ورزشهای شدید و انجام کارهای سنگین خودداری کنید.
- حداقل به مدت ده روز سیگار نکشید. نیکوتین موجود در سیگار رگها را منقبض میکند و جریان خون را در بافتّهای نرم بدن مانند لثه کاهش میدهد. در نتیجه سرعت بهبود لثه و استخوان فک کاهش پیدا کرده و بر سلامت طولانیمدت لثه و استخوان اثر منفی میگذارد. استعمال دخانیات باعث میشود تا ایمپلنت به درستی با استخوان فک پیوند نخورد و احتمال شکست ایمپلنت را افزایش میدهد.
- اگر دندان مصنوعیتان روی ایمپلنت قرار میگیرید بهتر است که آن را فعلاً روی محل ایمپلنت قرار ندهید و در مورد زمان استفاده از آن با دندانپزشکتان مشورت کنید.
- توصیه میشود تا زمانی که تورم اطراف ایمپلنت کاهش پیدا نکرده از خضور در استخر، سونا یا سولاریوم خودداری کنید.
مراقبت از ایمپلنت تا زمان قرار دادن تاج
جذب شدن نخ بخیه لثه دو تا سه هفته طول میکشد. اگر بعد از این زمان، نخ بخیه لثه شما را اذیت کرد، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا آن را خارج کند. بعد از بهبود لثه باید منتظر بمانید تا ایمپلنت به استخوان فک شما پیوند بخورد. زمان پیوند ایمپلنت به استخوان برای هر فرد متفاوت است و ممکن است ۴ تا ۶ ماه طول بکشد. بعد از این مراحل نوبت به قرارگیری اباتمنت و تاج دندان است. در صورتی که اباتمنت به صورت یکجا و در زمان کاشت ایمپلنت روی دندان قرار نگرفته باشد، پزشک دوباره از شما میخواهد تا برای قرارگیری اباتمنت مراجعه کنید. بعد از بهبودی کامل لثه، تاج دندان نیز روی اباتمنت قرار میگیرد.
بایدها و نبایدها
- اگر برای قرارگیری اباتمنت و تاج نیازی به باز کردن دوباره لثه و بخیه بود، دوباره تا چند روز از خوردن غذاهای داغ و جامد خودداری کنید.
- پس از بهبودی کامل لثه میتوانید به رژیم غذایی گذشته بازگردید اما باید همچنان تا پیوند ایمپلنت به استخوان موارد مراقبتی را رعایت کنید تا به ایمپلنت فشار وارد نشود.
- تا زمان قرارگیری تاج مراقب ضربه خوردن صورت و محل ایمپلنت باشید.
- اگر ایمپلنت در دندانهای جلویی شما قرار دارد از گاز گرفتن اجسام سخت یا میوههای نرسیده خودداری کنید.
- از خوردن هر چیزی که ممکن است که لثهتان آسیب بزند خودداری کنید.
مراقبت از ایمپلنت در طولانیمدت
پس از پایان روند کاشت ایمپلنت و قرارگیری دندان روی آن، این وظیفه شماست که هر روز بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. ایمپلنتها هم همانند دندانهای طبیعی به مراقبت و رعایت بهداشت نیاز دارند. در صورت رعایت کردن بهداشت و نکات ایمنی، ایمپلنت شما میتواند یک عمر برای شما ماندگاری داشته باشد.
رعایت نکات مراقبتی زیر میتواند باعث بهبود سریعتر و افزایش عمر ایمپلنت دندان شود:
- شستوشو، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان باید حداقل دو بار در روز، هر صبح و شب، انجام شود تا از تجمع پلاک، باکتری یا جرم در اطراف ایمپلنت جلوگیری شود.
- بهتر از نخ دندانهای مخصوص ایمپلنت یا مسواکهای بیندندانی برای تمیزکردن اطراف ایمپلنت استفاده شود.
- از شکستن پسته، فندق و امثال آنها و همچنین بازکردن در نوشابه با دندانهای خود خودداری کنید.
- اجسام سخت مانند یخ، میوههای نرسیده و آبنبات را زیر دندان نگیرید.
- اگر دندانقروچه دارید حتماً از محافظ دندان استفاده کنید.
- به دندانپزشک حداقل هر شش ماه یکبار برای معاینه مراجعه کنید.
- بسیار مهم است که در صورت لق شدن تاج دندان یا احساس شل شدن در پایه ایمپلنت، در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
استفاده از مسواکهای بیندندانی با ایمپلنت
بعد از کاشت ایمپلنت و قرار گرفتن تاج دندان روی آن، نباید فکر کنید که دیگر لازم نیست مسواک بزنید. جمعشدن مواد غذایی و باکتریها در زیر و اطراف ایمپلنت باعث التهاب لثه و بافتهای اطراف آن میشود. بهتر است برای تمیز کردن ایمپلنت فقط از مسواکهای خیلی نرم استفاده کنید. همچنین مسواکهای بیندندانی مخصوصی هم برای تمیز کردن اطراف ایمپلنت وجود دارند که میتوانید آنّها را تهیه کنید.
استفاده از نخ دندان با ایمپلنت
نخ دندان کشیدن پس از ایمپلنت روش بسیار مهمی برای حفظ سلامت دهان و لثه است. این کار با جلوگیری از عفونت اطراف ایمپلنت، به حفظ و افزایش طول عمر آن هم کمک شایانی میکند. بهتر است که روزی یک بار از نخ دندان مخصوص ایمپلنت برای تمیز کردن میان دندانها خود استفاده کنید.
برای نخ دندان کشیدن بیست یا سی سانتیمتر از نخ دندان را میان هر دو انگشت میانی خود بپیچید. سپس با استفاده از انگشت اشاره، به آرامی نخ دندان را میان دندانهای خود حرکت دهید. مراقب باشید که هنگام تمیز کردن اطراف دندان ایمپلنت شده، نخ دندان به لثهها آسیب وارد نکند.
مشکلاتی احتمالی پس از ایمپلنت
ایمپلنت دندان معمولاً باعث بروز عوارض یا مشکلات جدی نمیشود، اما در صورت مشاهده موارد زیر پس از کاشت ایمپلنت حتماً به دندانپزشک خود مراجعه کنید:
- احساس شل شدن یا لق شدن ایمپلنت
- درد ضرباندار در لثه و محل کاشت ایمپلنت
- ادامه بیحسی در محل ایمپلنت حتی ۱۲ ساعت پس از کاشت ایمپلنت
- خونریزی طولانی مدت
- درد یا تورم بیش از ۱۰ روز
- تحلیل رفتن لثه
- سردردهای طولانی
نتیجهگیری
کاشت ایمپلنت یکی از روشهای دائمی جایگزینی دندان از دست رفته است. دائمی بودن و طول عمر ایمپلنت به رعایت بهداشت و موارد مراقبتی، مخصوصاً در چند هفته اول بعد از کاشت، بستگی دارد. کاشت ایمپلنت زمانی موفق است که پیوند ایمپلنت با استخوان فک به خوبی صورت بگیرد و لثهها نیز بدون التهاب و سالم بهبود پیدا کنند. مراجعه منظم به دندانپزشک و انجام موارد مراقبتی و بهداشتی میتواند موفقیت ایمپلنت شما را تضمین کند.
سوالات متداول
آیا لازم است پس از ایمپلنت مرخصی بگیرم؟
اگر کار شما به فعالیتهای بدنی مرتبط باشد بهتر است که چند روز را در خانه استراحت کنید.
پس از کاشت ایمپلنت چقدر درد باید تحمل کنم؟
درد پس از کاشت ایمپلنت طبیعی است و تا سه روز اول ممکن است حتی شدت آن افزایش پیدا کند. پس از آن درد کمتر شده و بعد از حدود ده روز درد شما تقریباً از بین میشود. برای تسکین درد در این زمان بهتر است که از مسکنها استفاده کنید.
ایمپلنت دندان چند سال ماندگاری دارد؟
در صورت رعایت نکات مراقبتی و بهداشتی، و همچنین مراجعه مستمر به دندانپزشک (هر شش ماه یکبار)، پیچ ایمپلنت دائمی خواهد بود. اما تاج ایمپلنت معمولاً هر ده یا پانزده سال نیاز به ترمیم یا تعویض دارد.
چقدر پس از کشیدن دندان میتوان ایمپلنت انجام داد؟
برخی مواقع با توجه به وضعیت لثه و استخوان فک، پیچ ایمپلنت ممکن است بلافاصله پس از کشیدن دندان کاشت شود اما بیشتر اوقات حدوداً دو ماه پس از کشیدن دندان اقدام به کاشت ایمپلنت میشود.
پس از ایمپلنت چند روز آنتی بیوتیک بخورم؟
معمولاً تا چند روز پس از کاشت، برای جلوگیری از عفونتهای احتمالی، دندانپزشک برای شما آنتیبیوتیک تجویز میکند. بهتر است که تا پایان زمانی که به شما گفته شده آنتیبیوتیکّها را مصرف کنید.
پس از ایمپلنت ز چه نوع دهانشویه یا سرم شستوشو استفاده کنم؟
بهتر است که بلافاصله پس از کاشت ایمپلنت از دهانشویه استفاده نکنید. بعد از چند روز میتوانید از دهانشویههای بدون الکل برای شستوشو استفاده کنید. در مورد سرم شستوشو بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید.
چقدر پس از ایمپلنت میتوانم سیگار بکشم؟
بهتر است تا ده روز پس از کاشت ایمپلنت سیگار نکشید. سیگار کشیدن احتمال عفونت و التهاب لثه را بالا میبرد و در روند درمان اخلال ایجاد میکند. البته باید در نظر داشته باشید که سیگار کشیدن میتواند به مرور باعث آسیب به لثه و هم ایجاد لکه و تغییر رنگ تاج ایمپلنت شود.
آیا پس از ایمپلنت احتمال خونریزی وجود دارد؟
خونریزی جزئی پس از کاشت ایمپلنت طبیعی است و بخشی از روند درمان است. معمولاً خونریزی بعد از سه یا چهار روز کم میشود. در صورت تداوم خونریزی به دندانپزشک مراجعه کنید.
در صورت خونریزی پس از ایمپلنت چه کار کنم؟
یک گاز استریل را روی محل ایمپلنت بگذارید و به آرامی فشار دهید. گاز را در محل ایمپلنت به مدت نیم ساعت نگه دارید و سپس در صورت ادامه خونریزی، این روند را تکرار کنید تا خون شما بند بیاید.
خوابیدن پس از کاشت ایمپلنت چگونه است؟
نباید روی صورتتان و طرفی که ایمپلنت در آن قرار گرفته بخوابید. بهتر است که از دو بالش در طرفین صورتتان برای محافظت از ایمپلنت استفاده کنید.
چقدر طول میکشد تا تاج روی ایمپلنت قرار بگیرد؟
از زمان کاشت ایمپلنت و قرار گرفتن پیچ در استخوان فک، معمولاً ۴ تا ۶ ماه زمان برای بهبودی لازم است. دندانپزشک شما تشخیص میدهد که چه زمانی باید تاج روی ایمپلنت شما قرار بگیرد.
چه زمانی بخیههای لثه را بکشم؟
برای کاشت ایمپلنت از بخیههای قابل جذب استفاده میشود. این بخیههای بعد از دو تا سه هفته خود به خود جذب میشوند و اثری از آنها باقی نمیماند. در صورتی که نخ باعث اذیت کردن لثه شما شد به دندانپزشک برای کشیدن آن مراجعه کنید.
چه زمانی متوجه میشوم که ایمپلنت خوب شده است؟
نبود درد و ناراحتی در محل ایمپلنت، برگشتن لثه به حالت عادی خود، سفت و محکم قرار گرفتن ایمپلنت در جای خود از نشانههای بهبود ایمپلنت است. البته دندانپزشک در این مورد با بررسیها بیشتر نظر نهایی را میدهد.
آیا پس از کاشت ایمپلنت ميتوانم ورزش کنم؟
بعد از کاشت ایمپلنت بهتر است تا چند روز از انجام فعالیتهای بدنی و ورزشی خودداری کنید. بعد از دو یا سه روز انجام ورزشهای سبک و کششی را میتوانید دوباره شروع کنید. بهتر است که تا زمان بهبودی از انجام ورزشهایی که باعث میشوند شما دندانهایتان را روی هم بگذارید خودداری کنید.
آیا مراقبت پس از ایمپلنت دائمی است؟
بله، مراقبت از ایمپلنتها همانند دندانهای واقعی دائمی است و در صورت رعایت نکردن موارد بهداشتی میتواند باعث ایجاد التهاب لثه و آسیب به ایمپلنت شود.
آیا میتوانم بعد از ایمپلنت از دندان مصنوعی استفاده کنم؟
دندانهای مصنوعی تکهای یا کلی را نباید بلافاصله پس از کاشت ایمپلنت استفاده کنید، مخصوصاً اگر این دندانها روی محل ایمپلنت قرار میگیرند. برای اینکه زمان استفاده از دندان مصنوعی را بدانید بهتر است با دندان پزشک خود مشورت کنید.
آیا لازم است کسی من را در زمان کاشت ایمپلنت همراهی کند؟
بهتر است که در روز کاشت ایمپلنت به دلیل تأثیرات مواد بیحسی رانندگی نکنید و از شخص دیگری بخواهید که شما را همراهی کند.
پس از کاشت ایمپلنت چند بار باید به دندانپزشک مراجعه کنم؟
در چند ماه اول پس از کاشت ایمپلنت، ممکن است دندانپزشک از شما بخواهد به صورت مستمر برای بررسی محل ایمپلنت به دندانپزشکی مراجعه کنید. پس از آن مراجعه شما به دندانپزشک هم کمتر خواهد شد.
