در سالهای اخیر جراحی لیزری لثه رواج بیشتری پیدا کرده و برای درمان بیماریهای متوسط تا شدید لثه مورد استفاده قرار میگیرد. دندانپزشکان، جراحی لیزری را به عنوان روش جایگزین جراحیهای غیرلیزری مثل فلاپ لثه پیشنهاد میکنند. میتوان از لیزر برای دیگر روشهای دندانپزشکی مثل کانتورینگ لثه به منظور از بین بردن لبخند لثهای نیز استفاده کرد. در این مقاله به مزایا، معایب، روش انجام، مراقبت بعد از عمل و عوارض جانبی جراحی لیزری لثه خواهیم پرداخت. توجه کنید که برای درمان بیماریهای لثه ضروری است که به یک دندانپزشک ماهر و باتجربه مراجعه کنید که در مورد تکنیکهای نوین درمانی و مقابله با عوارض جانبی احتمالی آگاه باشد. این کار خطرات و عوارض جانبی درمان را کاهش داده و دوران نقاهت پس از درمان را کوتاه میکند.
مزایای جراحی لیزری لثه
- کاهش نیاز به بخیه با استفاده از لیزر بر روی بافتهای نرم
- کاهش خونریزی در بافت های نرم به دلیل لخته شدن خون تحت تأثیر لیزر
- عدم نیاز به بی حسی در برخی از عملها
- کاهش خطر عفونت باکتریایی به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندهی لیزر
- بهبود سریعتر زخم و بازسازی بافتها
- آسیب کمتر به بافتهای اطراف
لیزر بافت نرم توسط مولکولهای آب و هموگلوبین جذب میشود. هموگلوبین یک پروتئین موجود در گلبولهای قرمز خون است. از لیزر برای درمان پریودانتیت، از بین بردن باکتریها و تحریک روند بازسازی بافت ها استفاده میشود. لیزر بافت نرم با نفوذ به عمق بافت، باعث بسته شدن پایانههای عصبی و عروقی شده و به همین دلیل بسیاری از افراد پس از جراحی لیزری دردی احساس نخواهند کرد. لیزر روند بهبود بافت را نیز تسریع میکند.
جراحی لیزری لثه چگونه انجام میشود؟
لیزر به نوعی اشعه نوری دارای انرژی گرمایی بالا گفته میشود که میتوان از آن برای انجام جراحیهای مختلف لثه استفاده کرد. لیزر میتواند:
- بافتهای آسیب دیده را بریده و از بین ببرد.
- عروق خونی را مسدود کرده و لخته ایجاد کند.
- باکتریها را از بین ببرد.
- ناحیه را ضدعفونی کند.
لیزر باعث تغییر انرژی در سطح اتم شده و اتمها را از حالت استراحت به حالت برانگیخته تبدیل میکند. این امر باعث فرایندی به نام گسیل خود به خود انرژی خواهد شد. زمانی که اتمها به وضعیت استراحت باز میگردند، ذراتی از نور به نام فوتون را از خود ساطع میکنند. این روند انرژی موردنیاز برای انجام اعمال به خصوص مثل بریدن بافت بدون استفاده از تیغ را فراهم میکند.
نواحی هدف برای جراحی لیزری لثه
جراحی لیزری لثه در هر ناحیهای از دهان قابل انجام است. لیزر به کار رفته در این جراحیها به شکلی طراحی شده که بافت های نرم را هدف قرار دهد. جراحی لیزری بر روی دندان نیز قابل انجام است. برای این کار از انواع متفاوتی از لیزر استفاده میشود که بافت های سخت را مورد هدف قرار میدهند.
آمادگی برای جراحی لیزری لثه
- بیهوشی عمومی برای جراحی لیزری لثه به کار نرفته و تنها به بیحسی موضعی نیاز خواهید داشت بنابراین غذا نخوردن قبل از عمل ضروری نیست.
- لباس گرم و راحت بپوشید. اتاق عمل معمولاً برای کاهش سرعت رشد باکتریها سرد نگه داشته میشود.
- پیرسینگ های خود را خارج کنید.
- اگر موی بلند دارید آن را پشت سر خود نبندید چرا که باید سر خود را به مدت چند ساعت بر روی پشتی صندلی قرار دهید و بستن مو در پشت سر باعث ناراحتی خواهد شد.
نحوه انجام جراحی لیزری لثه
از جراحی لیزری برای درمان بیماریهای مختلف لثه استفاده میشود.
میتوانید انتظارات زیر را از جراحی لیزری لثه داشته باشید:
- جراح لثه نوک فیبر نوری را در بالای پاکت لثهای قرار خواهد داد. قطر لیزر به اندازهی 3 تار مو خواهد بود.
- لیزر با ایجاد اشعه نقطهای میتواند بافت های آسیب دیده و ملتهب لثه را از بین ببرد (لیزر تنها برای از بین بردن بافتهای آسیب دیده طراحی شده و آسیبی به بافتهای سالم وارد نخواهد کرد. لیزر همچنین باکتریهای مضر را از بین خواهد برد).
- زمانی که پاکت لثهای از بافت آسیب دیده و باکتریها خالی شد لیزر کنار گذاشته میشود.
- سپس جراح با استفاده از یک وسیلهی اولتراسونیک به تخریب رسوبات دندانی و کلسیفیکاسیون های ایجاد شده خواهد پرداخت.
- مجدداً از لیزر برای پاکسازی عمقی پاکت لثهای استفاده خواهد شد.
- لیزر بافت ها را استریل کرده و تشکیل لختههای خونی را تحریک میکند. لختهی خونی روندترمیم را سریعتر کرده و به چسبیدن مجدد لثه به دندان کمک میکند. این کار نیاز به بخیه را از بین خواهد برد.
اگر قصد جراحی بر روی کل دهان خود را داشته باشید، این کار در دو جلسه 1 تا 2 ساعتی انجام خواهد شد. جراحی بر روی یک چهارم دهان به 1 تا 2 ساعت زمان نیاز خواهد داشت.
نحوه انجام جراحی لبخند لثهای
میتوانید انتظارات زیر را از جراحی لبخند لثهای داشته باشید:
- اگر التهاب یا عفونت باعث ایجاد بافت اضافی لثه شده باشد اولین قدم دندانپزشک انجام اسکیلینگ و روت پلنینگ خواهد بود.
- سپس با استفاده از لیزر میتوان به لثهها شکل داد. این کار توسط متخصص جراحی لثه یا متخصص ارتودنسی انجام میشود.
- در طی جراحی، لیزر بافت نرم لثهی اضافی را از بین خواهد برد.
- لیزر بافت را سوزانده و خونریزی و ناراحتی پس از عمل را کاهش خواهد داد.
- ممکن است دندانپزشک شما از لیزر برای شکل دادن به استخوان فک نیز استفاده کند.
پس از جراحی لیزری لثه چه انتظاراتی باید داشت؟
برخی از افراد روز بعد از عمل به فعالیتهای عادی خود ادامه میدهند. برخی افراد نیز برای بهبودی کامل چند روز استراحت میکنند.
باید به مدت چند روز انتظار درد خفیف و مبهمی را داشته باشید. ازجمله دیگر عوارض جانبی موقت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی خفیف
- تورم خفیف
- تغییر رنگ بافت لثه
روند بهبودی معمولاً یک هفته زمان خواهد برد و در طی این دوره دندانپزشک به شما توصیه میکند که:
- از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان در محل جراحی خودداری کنید.
- دهان خود را شستشو داده و دهانشویه را به آرامی از دهان خود بیرون بریزید.
- غذای نرم بخورید.
- مصرف دخانیات مثل سیگار را قطع کنید.
در طی 1 تا 2 روز اول متخصص لثه به شما توصیه میکند که هر چند ساعت یک بار دهان خود را با آب نمک گرم شستشو دهید. برای این کار نصف قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب ولرم حل کنید.
جراحی لیزری باعث کاهش بیماریهای لثه خواهد شد با این حال به منظور تمیز نگه داشتن دهان و پیشگیری از عفونت لازم است بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. برای این کار:
- روزانه مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
- سالیانه دو بار برای معاینه و جرمگیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
معایب جراحی لیزری لثه
- نمیتوان از لیزر بر روی دندانهایی که با مواد خاص مثل آمالگام پر شدهاند، استفاده کرد.
- لیزر بافت سخت بعضاً باعث آسیب به پالپ دندان میشود.
- برخی از جراحیهای لیزری به بیهوشی نیاز دارند.
- برای تکمیل روند پرکردن دندان همچنان به دریل نیاز خواهیم داشت.
- بسته به بافت های اطراف، برخی از روشها قابل انجام نخواهند بود.
- خطر آسیب به لثه
خطرات و عوارض جانبی جراحی لیزری لثه
لیزر انواع مختلفی داشته و نمیتوان از آنها برای همه روشها استفاده کرد. لیزرها طول موج و سطح انرژی متفاوتی دارند و استفاده از لیزر نامناسب میتواند باعث آسیب به بافت لثه شود. به همین دلیل مهم است که به یک متخصص باتجربه در این زمینه مراجعه کنید. ازجمله دیگر عوارض این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- ایجاد بافت اسکار
- تغییر رنگ دائمی بافت
از آن جایی که لیزر ناحیه درمان را استریل میکند بروز عفونت شایع نخواهد بود. با این حال در صورت مشاهدهی هرگونه علائم عفونت به دندانپزشک خود مراجعه کنید ازجمله:
- تورم
- ترشح
- تشدید درد
- تب
هزینه جراحی لیزری لثه چقدر است؟
هزینه این عمل بسته به عوامل مختلفی متفاوت خواهد بود، ازجمله میزان کار لازم، نوع لیزر و محل کلینیک. جراحی لیزری لثه با استفاده از لیزر Nd:YAG قابل انجام خواهد بود. اگر بیمه دندانپزشکی داشته باشید حداقل بخشی از هزینه این عمل توسط بیمه پرداخت خواهد شد. در برخی از کلینیکها میتوانید قبل از عمل یک جلسه مشاوره رایگان دریافت کنید. در جلسه مشاوره از دندانهای شما گرافی گرفته شده و در صورت نیاز عمل اسکیلینگ و روت پلنینگ انجام خواهند شد که هزینه نهایی را افزایش میدهند. اگر قصد انجام جراحی لیزری برای لبخند لثهای را داشته باشید احتمالاً بیمه هزینه آن را پوشش نخواهد داد چراکه این عمل نوعی جراحی زیبایی در نظر گرفته میشود.
خلاصه
جراحی لیزری لثه برای درمان برخی از بیماریهای لثه به کار میرود. میتوان از این روش برای کانتورینگ لثه و درمان لبخند لثهای نیز استفاده کرد. از آن جایی که در این روش از اسکالپل و تیغ استفاده نمیشود نیازی به بخیه وجود نداشته و خونریزی پس از عمل نیز کمتر خواهد بود. جراحی لیزری برای درمان بیماریهای لثه معمولاً تحت پوشش بیمه قرار میگیرد.
سؤالات متداول
آیا جراحی لیزری برای لثه مفید است؟
جراحی لیزری بیماریهای لثه را درمان کرده و رسوبات و باکتریها را نیز از بین میبرد که موجب بهبود سلامت و ظاهر دندانها خواهد شد.
دوره نقاهت پس از جراحی لیزری لثه چقدر است؟
بهبودی پس از جراحی لیزری سریعتر از بهبودی بعد از جراحی سنتی خواهد بود. مدت زمان لازم برای بهبودی لثههای شما به شدت بیماری بستگی خواهد داشت و ممکن است بین 2 تا 4 هفته زمان ببرد. در حالی که بهبود جراحیهای عمقیتر میتواند ماهها طول بکشد.
آیا جراحی لیزری لثه دردناک است؟
جراحی لیزری لثه تقریباً همیشه بدون درد است. معمولاً از بی حسی موضعی نیز در طول عمل استفاده میشود تا ناراحتی بیمار به حداقل برسد.
لثهها پس از جراحی لیزری چه شکلی خواهند داشت؟
پس از جراحی لختههای خونی کوچکی در محل جراحی وجود خواهند داشت. کنده نشدن این لختهها در اثر فشار یا جویدن غذا برای روند بهبودی بسیار مهم خواهد بود.
چه زمانی میتوانم دندانهای خود را مسواک بزنم؟
به منظور کمک به روند بهبودی سعی کنید دهان خود را کاملاً تمیز نگه دارید. میتوانید از مسواک، نخ دندان و دیگر روشهای تمیز کردن دندانها در نواحی جراحی نشده استفاده کنید. پس از 7 روز میتوانید ناحیهی جراحی را مسواک زده و پس از 10 روز از نخ دندان در این ناحیه استفاده کنید.
آیا لثه پس از جراحی لیزری مجدداً رشد میکند؟
شکل دهی به لثه با لیزر یک عمل دائمی محسوب میشود. مقداری از لثه که در این روش برداشته میشود مجدداً رشد نخواهد کرد.
پس از جراحی لیزری تا چه مدتی درد خواهم داشت؟
لیزر به طور طبیعی عروق خونی را بسته و میبندد. بدین ترتیب خونریزی وجود نداشته و نیازی به بخیه نخواهیم داشت. اکثر افراد میتوانند روز بعد از عمل به فعالیتهای عادی خود ادامه دهند با این حال ممکن است فرد احساس درد، تورم و حساس شدن لثهها را داشته باشد. این علائم معمولاً در عرض 10 روز از بین میروند.
آیا لیزر میتواند بیماریهای لثه را درمان کند؟
درمان بیماریهای لثه با کمک لیزر تقریباً در 85 درصد موارد موفقیت آمیز است. در این روش از لیزر برای برداشتن بافت آسیب دیدهی لثه استفاده میشود.
چه زمانی پس از جراحی لیزری میتوانم غذا بخورم؟
تا 1 هفته پس از جراحی لیزری توصیه میشود که از غذاهای نرم مثل تخم مرغ، پاستا، ماست، بستنی و پورهی سیب زمینی استفاده کنید. از جویدن غذا با بخشی از دهان که تحت جراحی قرار گرفته است خودداری کنید.
